Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDSŁOWIE
12
Niedlategowięczajmujemysiękulturągrecko-rzymską,żebyła
Dostateczniedoskonała”,leczdlatego,żeswąniedoskonałościąprowadziłaku
doskonałościwiekówpóŹniejszych.Iniechodzinamowykazanieróżnicmię-
dzyzwyczajami,obyczajami,upodobaniamiludzisprzedwiekówiludzina-
szychczasów.Gdyzetkniemysięzobcymnarodem,niezależnieodepoki,
przedewszystkimuderzanasodmiennośćzwyczajów,sposobużycia,zacho-
waniasię,różnicawsposobieubieraniasię.Aledlaczegoobojętnieprzecho-
dzimywobeczjawiskpodobnych?Czyniesąrówniecennespostrzeżenia
wykazująceanalogięmiędzydwomaodległymi,czytowczasie,czywprze-
strzeni,społecznościami,spostrzeżenia,którewykazałybyzwiązkinietylko
międzyodległyminamapiekrajami,aletakżemiędzydawnymianowymi
laty,międzydawnymiawspółczesnymiludŹmi?DPoznawanieobcychkultur
przydostrzeganiupodobieństwmiędzydanąawłasnąistwierdzeniepodo-
bieństwjestniemniejinteresującedlaczytelnika(iobserwatora–uw.L.W
.),
niżposzukiwanieróżnic.Stwierdzenie,żeprzedwiekamibyłotylezjawisk
życiowychnieróżniącychsięoddzisiejszych,jestczęstozachętądodalszych
poszukiwań,któreprowadządostwierdzenia,żeformyzewnętrznebyłyróż-
ne,leczczłowiekbyłtakimjakdzisiejszy”1.
Poszukiwaniapodobieństwzwyczajówiobyczajówróżnychzespołów
ludzi,różnychspołeczeństw,sąniewątpliwieważnedlazrozumieniaczłowie-
ka.Boprzecież–iznowupotwierdzeniemoichsłówznajdujęwwypowiedzi
profesoraBogdanaSuchodolskiego–Dniemożnazaprzeczyć,iżwpojęciuczło-
wieka–awzwiązkuztymiwpojęciuhumanizmu–jestpewnatreśćtrwała.
Niemożnarównocześnieniewiedzieć,iżtatreśćtrwałaistniejekonkretnieza-
wszewokreślonychwarunkachczasuimiejscaiżetojejkonkretneistnienie
stanowirzeczywistewzbogacenietejtreścitrwałej,zarównodziękitemu,że
wprowadzaelementynowe,jakidziękitemu,żezachowujewżyciuelementy
dawne.CzłowiekistniejezawszeDtutajiteraz”;taformajegoegzystencjijest
conajmniejrównieważnadlaokreśleniaistotyczłowieka,jakiprzeświadcze-
nia,żeistotataokreślonajestprzezahistorycznewyznaczniki”2.
PonieważwielokrotniepojawisięwyrazDkultura”,wartouświadomić
sobie,coprzezniąrozumiemy.Małysłownikjęzykapolskiegopodaje:DKultura:
1.całokształtdorobkuludzkościwogólnymrozwojuhistorycznymlubwjego
określonejepoce.2.stopieńdoskonałości,sprawnościwopanowaniu,znaw-
stwiejakiejśspecjalności,umiejętnościitp.;wysokipoziomczegoś,zwłaszcza
rozwojuintelektualnegoimoralnego,ogłada;obycie,takt”.Doskonałym,
zwięzłymodpowiednikiemtychokreśleńjestłacińskahumanitas–bojestto
inaturaludzka,iludzkość,ludzkistosunekwobeckogoś,życzliwość,uprzej-
1R.Linton,Kulturowepodstawyosobowości,s.49.
2B.Suchodolski,Naukaaświadomośćspołeczna,s.22.
