Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI
„realizacjąkombinatorycznychzyskównabaziewydyferencjonowaniasyste-
muzamkniętegowobecswegośrodowiska(alewłaśniewnimzamkniete-
go)”40.Systememobserwującymjestsystemkomunikacyjnyspołeczeństwo,
aniepojedynczyludzie.Poznanierealizowanejesttymsamymwinterakcji
społecznej.Konstruktywizmzakładakognitywnieoperacjonistyczneswoje
otwarciewobecstrefyśrodowiska.Środowisko41jestzewnętrznymobszarem
naszychdociekańidziałańaktywnychmentalnie.Strukturaświatajeststruk-
turąnaszychonimdoświadczeń.Wtychwymiarachdostrzegasięzjawiska
języka,myśleniaikomunikacji.Pojęciewiedzydotyczywtymkontekścietzw.
habitusu,czyliinwariantówdoświadczeniadanegojednostceposiadającej
wwynikutegożnabytegodoświadczeniapewnąumiejętność.Wklasycznej
nauce—chociażbyzgodniezfunkcjąlogikijakonaukionaucewedługHusser-
la42—wiedzaorganizujedoświadczenie.Wkonstruktywizmiejestonapo-
chodnądoświadczenia,czylirealizujesięwedługzasadypierwszościzachowa-
nia,któresterujepostrzeganiem.Wwynikuaktywnościjednostkizmieniasię
jejocenarzeczywistości.Zachowaniezostajezmienionenaskuteknabytych
doświadczeń,bymodyfikowaćto,cojestpostrzegane.Samopostrzeganiedefi-
niujesięjednakżeniejakoczynnośćIja’poznającego,leczczystobiologicznie.
„Postrzeganiejestprzypisywaniemznaczeńwolnymodznaczeńneuronalnym
procesom—jestkonstrukcjąiinterpretacją”43.Wypowiedzitośrodkikomuni-
kacjiikomunikaty.Wiedzanatomiastdefiniowanajestjakoumiejętnośćade-
kwatnegooperowaniawsytuacjisocjalnej.
Konstruktywistycznadefinicjakomunikacjitokognitywnaorganizacja
wymianyześrodowiskiemsamoreferencyjnychisamoorganizującychsięsys-
temów.Niejesttotransfer,lecz„reorientacjainteraktywnychprocesówdane-
gosystemuprzezautoprezentacjeinnegosystemu.[...]Komunikacjatonie
dawanie,leczprezentacjasamegosiebie,swojegożycia,któraewokujeodpo-
wiednieprocesyżyciowewkimśinnym”44.
SiegfriedSchmidtwpracyMedien,Kultur:Medienkulturdefiniujekulturę
wkontekściedyferencjonowaniasystemuiśrodowiskawrozumieniuLuhman-
naniejakomodelzachowaniawyłaniającysięzobserwacji,leczjako„modeldla
40FleischerMichael:Podstawy...,s.10.TakżeKonstrukcjarzeczywistości,op.cit.,s.86.
41OczywiścieśrodowiskooznaczadlasystemuAotaczającesytemyzewnętrzne.
42PatrzrozdziałoBadaniachlogicznychHusserlawdalszejczęściwywodu.
43RothGerhard:Selbstorganisation—Selbsterhaltung—Selbstreferentialität,[w:]Prinzipien
derOrganisationderLebewesenundihreFolgenfürdieBeziehungzwischenOrganismusund
Umwelt,s.14.Cyt.za:FleischerMichael:Podstawykonstruktywistycznejisystemowejteoriikultu-
ry,[w:]HabrajskaGrażyna(red.):Językwkomunikacji,tom1,Łódź2001,s.83-104.
44JantschErich:ErkenntnistheoretischeAspektederSelbstorganisationnatürlicherSysteme,
s.170.Cyt.za:FleischerMichael:Podstawykostruktywistycznejisystemowejteoriikultury,[w:]
HabrajskaGrażyna(red.):Językwkomunikacji,tom1,Łódź2001,s.83-104.Por.takżeFleischer
Michael:Ogólnateoriakomunikacji,op.cit.,s.68in.
23
