Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A
azyldyplomatyczny
matyczneikonsularnenieregulujekwestiiudzielaniaazyludyplomatycznego.
Nieoznaczato,żezakazujeudzielaniago,potwierdzającjednocześnie,żenormy
międzynarodowegoprawazwyczajowegopowinnynadalobowiązywaćwspra-
wach,któreniezostaływyraźnieuregulowanewkonwencjachkodyfikujących
prawodyplomatyczneikonsularne(→Konwencjawiedeńskaostosunkachdy-
plomatycznychz1961r.).Takżewspółcześnie,długoletniapraktykamiędzyna-
rodowazdajesięjednoznaczniepotwierdzaćistnieniezwyczajuudzielaniatego
azyluwprzedstawicielstwachdyplomatycznychobcychpaństw,anierzadkotak-
żewurzędachkonsularnychitonawszystkichkontynentach,niewyłączając
Europy,gdziewliteraturzeprzedmiotu,najczęściejpowtarzanesąwątpliwości
codoistnieniapodstawprawnychudzielaniaa.d.Wątpliwościtenieprzekładają
sięnapraktykę.Dlaprzykładumożnawspomniećtylkooprzypadkachudzie-
laniaa.d.naszersząskalęnp.wprzedstawicielstwachdyplomatycznychwHa-
wanieiwambasadachRFNprzedzjednoczeniemNiemiec,obywatelombyłej
NRD.Tylko,w1990r.wambasadzieRFNwTiraniekorzystałozazyludyplo-
matycznegoponad3tysiąceosób,wpolskiejok.50.Ponadto,Polskaudzieliła
takiegoazyluwswejambasadziewIndonezji,dwukrotniew1996r.Timorczy-
komzTimoruWschodniego.NatomiastwPekinie,azyluudzielałyobywatelom
KoreiPółnocnejtakżekonsulaty.Jednakżenajbardziejrozpowszechnionyjest
zwyczajudzielaniaazyludyplomatycznegowAmeryceŁacińskiej.Jegozasady
zostałyskodyfikowanewkolejnychumowachmiędzynarodowych(Konwencja
hawańskaz1928r.;KonwencjazMontevideoz1933r.,KonwencjazCaracas
z1954r.)Naichpodstawie,azyldyplomatycznymożebyćudzielany,oprócz
pomieszczeńprzedstawicielstwdyplomatycznychiurzędówkonsularnych,także
naokrętachwojennych,samolotachwojskowychorazwbazachwojskowych.
Zgodniezezwyczajem,osobakorzystającaztakiegoazylumożeopuścićobce
przedstawicielstwodyplomatyczneiterytoriumpaństwaprzyjmującegodopie-
ropouzyskaniuodwładztegopaństwagwarancjibezpieczeństwawformie→
glejtówbezpieczeństwa(żelaznychlistów).WEuropiebardziejznanymkazusem
zomawianegozakresubyłoudzielenieprzezambasadęUSAwBudapeszcieazy-
ludyplomatycznegoprześladowanemuprymasowiWęgier,kardynałowiJózse-
fowiMindszenty)emuw1956r.,zktóregokorzystałdo1971r.,awAmeryce
Łacińskiej,udzielonyprzezambasadęKolumbiiwstolicyPeru,Limie,Hayade
laTorre,przywódcyperuwiańskiejpartiiopozycyjnej.Powstałynatymtleostry
spór,rozpatrywanybyłprzezMTSwHadze.Azyldyplomatycznydotyczyza-
zwyczajdelikatnychiskomplikowanychsprawpolitycznych,conierzadkobyło
powodempewnychwątpliwości,anawetkontrowersjinatymtlemiędzypań-
stwami.Dotakichnależałm.in.wyżejwspomniany,przytaczanywliteraturze
przedmiotu,kazusHayadelaTorre,oskarżonegooto,żew1948r.wywołał
rebelięzbrojnąwPeru.Rządperuwiańskiodmówiłprzyznaniamuprawado
azyludyplomatycznegoiwzwiązkuztymnieudzieliłgwarancjibezpiecznego
48
