Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
azyldyplomatyczny
A
nychżyjącejnatejczęściterytoriumpaństwazbiorowości,regulowaniespraw
związanychzadministracją,zesprawamikulturyitd.Zszerokiejautonomiiko-
rzystajączęściterytoriumpaństwaoustrojufederacyjnym,wtymwdziedzinie
prawodawstwa,sądownictwa,np.stanywUSA,krajewRFNiwFederacjiRo-
syjskiej.Natomiastzpunktuwidzeniaprawamiędzynarodowegofederalnejed-
nostkiautonomiczneniesąpodmiotamitegoprawaiwichimieniuwystępująna
zewnątrzwładzepaństwafederalnego,którejestpodmiotemprawamiędzynaro-
dowego.Niekorzystająm.in.zprawalegacji,wyjątkowomogąbyćuprawnione
dozawieraniaumówmiędzynarodowychtylkowsprawach,naktórezezwalają
przepisyfederalne(konstytucja),przeważnieozasięgulokalnym,nieangażują-
cymcałejfederacji.Niekiedyfaktkorzystaniajednostkiterytorialnejzautonomii
jestzawartywjejnazwie,jaknp.AutonomiaPalestyńska.Pewienzakresautono-
miimożebyćustanowionynapodstawieumowymiędzynarodowej,przyznającej
określoneprawagrupomludnościzamieszkującymdanepaństwo,lubteż,jak
wprzypadkuPalestyny,napodstawierezolucjiRadyBezpieczeństwaNZ.
autorytaryzm(łac.auctoritas:powaga,autorytet,znaczenie,prestiż;fr.auto-
ritaire:samowładczy,autorytarny,arbitralny,nakazującyposłuszeństwo)-nie-
demokratyczny,autorytarnysystemwładzy,opartynaautorytecieprzywódcy
ibezwzględnymposłuszeństwie;systemwymagającybezwzględnegoposłuchu
wobecwładzy.Wsystemietymparlamentniesprawujefaktyczniekontroli
nadrządem.Oznaczaonrządysilnejwładzypaństwowej,skupionejprzeważnie
wrękujednejosobylubmałejgrupy.Sątozazwyczajantydemokratyczne,totali-
tarnerządydyktatorskie,stawiającenaautorytet,kultjednostkiinnieomylność”
wodza,wspieranegoczęstoprzezarmię.
avalerdescoulevres(fr.połykaćżmije)-wobiegowymznaczeniu:znosićznie-
wagi,przykrości,afronty,przełknąćgorzkąpigułkę.
azyldyplomatyczny(łac.asylum:schronienie,przytułek;gr.→sylon:sanktua-
rium,skądniewolnobyłowydawaćprzestępcy,któryschroniłsięwświątyni;
wśredniowieczuudzielanybyłtzw.azylkościelny-asylumecclesiae)-pra-
wopaństwadoudzielaniaschronienia(azylu)naswymterytoriumlubwswych
przedstawicielstwachdyplomatycznychosobomściganymzpowodówpoli-
tycznych,rasowychireligijnych,zwłaszczatakim,którymgrozibezpośrednie
niebezpieczeństwoutratyżycialubwolności.Chodziwięcoosobyściganeza
przestępstwaniekryminalne,gdyż,jaknaprzykładstanowiKonwencjahawańska
z1928r.,osobomoskarżonymlubskazanymzaprzestępstwapospolite,azyldy-
plomatycznynieprzysługujeipowinnyonebyć,nażądaniewładzmiejscowych,
wydane.Należydodać,żeokreślenieprzyczynuzasadniającychudzielenieazylu
dyplomatycznegonależydopaństwaudzielającegotakiegoazylu.Instytucjata
opierasiębądźnaprawiezwyczajowym,bądźkonwencyjnym.Prawodyplo-
47
