Kultura przeworska

Karolina Kot-Legieć, Andrzej Michałowski, Marek Olędzki, Magdalena Piotrowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8142-756-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

588

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Kultura przeworska. Red. Kot-Legieć, Karolina; Michałowski, Andrzej; Olędzki, Marek; Piotrowska, Magdalena . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019, 588 s. ISBN 978-83-8142-756-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Kot-Legieć, K.

A2 Michałowski, A.

A2 Olędzki, M.

A2 Piotrowska, M.

T1 Kultura przeworska

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2019

SN 978-83-8142-756-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 221064, author = "", editor = "Kot-Legieć, Karolina and Michałowski, Andrzej and Olędzki, Marek and Piotrowska, Magdalena", title = "Kultura przeworska", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2019", address = "Łódź", isbn = "978-83-8142-756-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Kot-Legieć, Karolina

ED - Michałowski, Andrzej

ED - Olędzki, Marek

ED - Piotrowska, Magdalena

TI - Kultura przeworska

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2019

SN - 978-83-8142-756-2

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Kot-Legieć, Karolina; Michałowski, Andrzej; Olędzki, Marek; Piotrowska, Magdalena. Kultura przeworska [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019 [dostęp: 12 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/kultura-przeworska-karolina-kot-legiec-andrzej-221064.

Wielkopolska, kultura przeworska, okres przedrzymski, uzbrojenie, Barbaricum, hutnictwo żelaza, groby wojowników, wędrówki ludów

Tom, który oddajemy obecnie do rąk Czytelników to 25 autorskich wypowiedzi, oryginalnych i w przewadze nowatorskich, zachowujących przy tym najwyższe standardy naukowe. Łączy je wspólna tematyka, jaką stanowią przemiany i transformacje dotyczące s...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8142-756-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

588

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od Redakcji9
ANDRZEJ MICHAŁOWSKI — Tadeusz Makiewicz (1945–2019) badacz kultury przeworskiej11
I. Tradycja badań / Tradition in the research19
ANDRZEJ MICHAŁOWSKI, KAROLINA KOT-LEGIEĆ — Historia badań nad kulturą przeworską do roku 1981 / History of research on Przeworsk culture until 198121
KAROLINA KOT-LEGIEĆ, ANDRZEJ MICHAŁOWSKI — Historia badań nad kulturą przeworską po 1981 roku / History of research on Przeworsk culture after 198139
II. Problemy młodszego okresu przedrzymskiego w strefie kultury przeworskiej / The issues of the younger pre-Roman period in the Przeworsk culture zone53
MAŁGORZATA BYRSKA-FUDALI — Chronologia i typologia najstarszych zapinek z terenu kultury przeworskiej jako przyczynek do datowania jej powstania / The chronology and typology of the oldest fibulae from the Przeworsk culture, a contribution to dating of the beginnings of this culture55
ADAM KĘDZIERSKI, MAREK OLĘDZKI, LESZEK ZIĄBKA — Nowe znalezisko monety typu Janków we wsi Jastrzębniki, gm. Blizanów, woj. wielkopolskie / New find of the Janków type coin from Jastrzębniki, Blizanów commune, Wielkopolska region73
JOANNA EWA MARKIEWICZ — Cultural change in economy, economic change in culture: the case of the younger Pre-Roman Iron Age Oder River area / Przemiany kulturowe w gospodarce, przemiany gospodarcze w kulturze: młodszy okres przedrzymski w dorzeczu Odry79
WOJCIECH RUTKOWSKI — Wesółki i Oblin – próba rekonstrukcji drużyny wojowników kultury przeworskiej / Wesółki and Oblin – an attempt to reconstruct a warrior team from the Przeworsk culture89
III. Badania nad kulturą przeworską okresu rzymskiego / Research on the Przeworsk culture in the Roman period101
KATARZYNA BADOWSKA — Moda w środkowo- i północnoeuropejskim Barbaricum. Przyczynek do badań nad rekonstrukcją stroju / Fashion in central and north European Barbaricum. A contribution to research on the reconstruction of the costume103
KAMILA LOJTEK — Zespoły osadnicze kultury przeworskiej w okresach przedrzymskim i rzymskim. Wiktorów, Wólka Łasiecka, Wólka Domaniowska / Settlement complexes of Przeworsk culture from pre-Roman and Roman periods. Wiktorów, Wólka Łasiecka, Wólka Domaniowska123
MAREK OLĘDZKI — Niektóre problemy chronologii relatywnej kultury przeworskiej oraz propozycja wydzielenia na jej gruncie nowej jednostki taksonomicznej skupiającej groby z bronią – podgrupa 4a / Some issues in the relative chronology of the Przeworsk culture and a proposal for the creation of a new taxonomic unit comprising burials with weapons – subgroup 4a133
SZYMON ORZECHOWSKI — Hutnictwo żelaza na ziemiach polskich w starożytności poza obszarem wyspecjalizowanych centrów – ekstensywny nurt produkcji / Iron smelting in the Polish lands in the antiquity outside the area of specialized centers – extensive production trend157
MAGDALENA PIOTROWSKA — Zaczerpnąć wody. Sposoby użytkowania studni w pradziejach na przykładzie znalezisk związanych z kulturą przeworską / Drawing water. The uses of water wells in Prehistory on the example of finds related to the Przeworsk culture179
WOJCIECH RUTKOWSKI — Rekonstrukcja wariantu fibuli kapturkowej typu A41 wykonanego z żelaza / Reconstruction of the iron variant of the hood-shaped fibula A41 type201
LUBOMIRA TYSZLER — Problematyka chronologii grobów wojowników z ceramiką terra sigillata z obszaru dorzecza Bzury. Grupy 4a, 5 i 6 grobów z bronią / The issue of chronology of graves with the terra sigillata pottery from the Bzura River basin. The groups 4a, 5 and 6 of graves with weapons209
IV. Kontakty interregionalne społeczności kultury przeworskiej / Interregional contacts of the Przeworsk culture societies229
MIROSŁAW CIESIELSKI — Obce elementy kulturowe z Wielkopolski wschodniej we wczesnych fazach kultury przeworskiej / Fremde Kulturelemente im östlichen Großpolen in der Frühphase der Przeworsk-Kultur231
EDUARD DROBERJAR — Wpływy kultury przeworskiej w Czechach i na Morawach od okresu późnolateńskiego po wczesną fazę okresu wędrówek ludów / The Przeworsk culture influence from the late Latène to the beginning of the migration period of Bohemia and Moravia251
ROBERT IVAN, LINDA KOVACSOVA, JAN RAJTAR — Das germanische Brandgräberfeld in Sekule und seine Bindungen zur Przeworsk-Kultur / Germanic cremation cemetery in Sekule and its relations to the Przeworsk culture291
BARTOSZ KONTNY — Cultural influence or migrations? The Przeworsk culture model of military equipment in the European Barbaricum in the Roman Period / Wpływ kulturowy czy migracje? Przeworski model uzbrojenia w Barbaricum europejskim okresu wpływów rzymskich327
JAROSLAV ONYSHCHUK — Kariv I – nowo odkryte cmentarzysko z okresu wczesnorzymskiego na Zachodnim Pobużu. Wstępna analiza kulturowo-historyczna / The new burial ground of the early Roman times of Kariv-I in the Western Pobuzhya (attempt of cultural-historical interpretation)359
ESZTER SOÓS — Wheel-thrown stamped ware from settlements of the Przeworsk culture in the territory of Hungary. A re-evaluation of the ‘Bereg culture’ / Gestempelte Drehscheibenkeramik aus Siedlungen der Przeworsk-Kultur in Ungarn. Eine Neubewertung der „Bereg-Kultur”377
JAROSLAV JIŘÍK, JOAN PINAR GIL — Late Przeworsk and post-Przeworsk, Elbian and Danubian. Vandals, Suebi and the dissemination of Central European elements of material culture in the Western provinces / Pozdně przeworský a post-przeworský horizont, polabské a podunajské nálezy. Vandalové, Svébové a rozšíření středoevropských prvků materiální kultury v Západních Provinciích405
V. Nowe materiały i ich interpretacje / New materials and their interpretations491
ARTUR BŁAŻEJEWSKI — Groby z okresu rzymskiego ze stan. 29 we Wrocławiu–Zakrzowie / The Graves from Roman Period on the site 29 at Wrocław–Zakrzów493
MARCIN BOHR — Kultura przeworska w Kotlinie Sandomierskiej w świetle nowszych badań / Die Przeworsk Kultur in Sandomierz Kessel im Lichte der neueren Forschungen509
JAN SCHUSTER — Pierwszy typ długich domów na obszarze kultury przeworskiej ‒ typ Konotopa / Der erste Langhaustyp im Gebiet der Przeworsk-Kultur ‒ der Typ Konotopa533
MAREK OLĘDZKI, LUBOMIRA TYSZLER — Miecze typu VII według M. Biborskiego na obszarze kultury przeworskiej. Zagadnienie typologii i chronologii w świetle nowych znalezisk / Swords of type VII according to M. Biborski in the area of the Przeworsk culture. The problems of typology and chronology in the light of new finds551
EMILIA SMÓŁKA-ANTKOWIAK, LUKASZ CIESIELSKI — Uwagi na temat dyspersji ostróg w przestrzeni cmentarzysk kultury przeworskiej / Remarks on the distribution of spurs in Przeworsk culture cemeteries569

Chronologiaitypologianajstarszychzapinekzterenukulturyprzeworskiejjakoprzyczynekdodatowaniajejpowstania

Wielokrotniewskazywano,żedlaLTCIcharakterystycznesąegzemplarzezdługąpochewką,opisywane

częstojakookazyzdługąnóżką(KrämerI985:27;Brandt200I:77;zob.równieżprzypisI).ZkoleiwLTC2

obserwujemyskracaniesiępochewki(Brandt200I:77).

Ważnymkryteriumpodziałujestsurowiec,zktóregowykonanesązabytki.Zapinkibrązowenie

byłypopularnewśródludnościzwiązanejzkulturąprzeworską.Uznajesię,żeteznich,którepo-

wstałyzmetalikolorowych,toimporty,przyczym,jakzaznaczaT.Bochnak,niemusząonepocho-

dzićzeświataceltyckiego.Zdrugiejstronynieoznaczatolokalnejproweniencjiwszystkichwyrobów

żelaznych(Bochnak20I4:33).

Ważnymelementemróżnicującymfibulejestobecnośćirodzajzdobienia.JużT.Dąbrowska

(I988:I6–I7)zwracałauwagęnato,żedlanajstarszychfazkulturyprzeworskiejcharakterystycznesą

egzemplarzedekorowane.Wydajesięjednak,żeokreślonerodzajeornamentykicechujądanetypy

lubwariantyzapinek,samewsobieniebędącichwyznacznikami.

Uwzględnieniewszystkichwymienionychwyżejkryteriówpozwolistworzyćnowątypologięoma-

wianychtutajzabytków.Dziękitemuposzczególneichkategoriebędąmogłyzostaćprzypisanedo

krótszychodcinkówczasowychniżte,jakimiposługiwanosiędotejpory.

Zanajstarszezapinkiokonstrukcjiśrodkowolateńskiejpochodzącezziempolskichmożnauznać

długie(od9doI5cm)żelazneegzemplarzeoniskim,symetrycznymiłukowatymkabłąkuorazdługiej

pochewce(zestawienieI;tabl.I.I–4).Formyteposiadająkrótką,czterozwojowąsprężynęzgórnącięciwą.

NajbardziejcharakterystycznedlategozespołusązapinkizKaźmierzaiWarszawy–Dotrzymy.Fibule

tegotypuwyróżniająsiębogatymzdobieniem,najczęściejwpostacikulistychguzkównanóżceikabłąku.

Czasemornamentjestbardziejrozbudowany,jakwprzypadkuﬁbulizWarszawy–Dotrzymy.Wszystkie

zapinkiztegozbioruodkrytowniejasnymkontekściearcheologicznym.EgzemplarzzKaźmierzato

znaleziskoluźne.JakookazluźnynależytraktowaćrównieżzabytekzWarszawy–Dotrzymy,pocho-

dzącyzpowierzchniwydmynatereniecmentarzyskakulturygrobówkloszowych.ZapinkizDąbrowy

BiskupiejiZarębowapozyskanozgrobów,alebadaczeniesązgodnicodoichprzynależnościkulturowej

(DąbrowskaI988:I6–I7;Grygiel2004:5I–52,56;Bochnak20I4:35).

Datowanietegowariantuﬁbulmożesięodbywaćjedynienapodstawieichpodobieństwadoegzempla-

rzywystępującychwświecieceltyckim.Tedługie,łukowatowysklepionezapinkiposiadająanalogiewśród

zabytkówlateńskich.OdpowiadająproporcjamitypowiI5awklasyﬁkacjiﬁbulzoppidumwManchingu,

choćsąodnichwyraźniekrótsze.Równieżrodzajzdobieniaupodabniajedookazówceltyckich.Ornament

ﬁbulizKaźmierzanawiązujedotego,jakimcechująsięegzemplarzeceltyckiezLTCI.Guzkidekorujące

jejnóżkęposiadajądokładneanalogiewzdobieniuzapinkizgrobuceltyckiegowIwanowicach,woj.ma-

łopolskie,grób34(Rosen-PrzeworskaI948:I85,ryc.8).Obaokazywykazująrównieżdużepodobieństwo

wzakresieogólnychproporcji,azwłaszczawdługościnóżkiipochewki.JakzauważyłaT.Dąbrowska,or-

namentnanóżceﬁbulizWarszawy–DotrzymyprzypominabogatezdobienieﬁbultypuI3bzManchingu

(GebhardI99I:ryc.5.I3b;Dąbrowska2008:22),choćjestznacznieuproszczony.DatowanietypówI3–I5a

zostałoustalonenaLTB2–CI(GebhardI99I:I7,80–8I,ryc.5).Opisanewyżejzapinkinależądomłod-

szychegzemplarzytegotypu,awięcnależyjewiązaćzokresemLTCI.

Brak wyników

Kultura przeworska

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra