Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
państwem,imperializmem,scjentyzmemiantropocentryzmem3.Pamięćna-
tomiast,traktowanajakouzdrawiającelekarstwoiinstrumentekspiacji,od-
noszonajestdopostmodernizmuwDwyzwalaniu”grup,którymhistoriaode-
brałaprawogłosu.Związekmiędzypamięciąahistoriąnabrałwostatnich
latachcharakteruniemalpolitycznego.Historiiodpamięciniemożnaod-
dzielać;dociekliwebadaniahistoryczneitradycyjnarolahistorykajakotłu-
maczaorazpośrednikamiędzyepokamiczykulturaminiezbędnew-
drówcekuprawdziehistorycznej.
Zasadniczympojęciemdladyskursupamięcistałasiętraumajakood-
powiedźnakrańcowedoświadczenialudzkościwXXwieku4.Jejsymbolem
ipunktemodniesieniajestZagładaŻydów,którychponadtysiącletniaobec-
nośćnaziemiachpolskichzostałabezpowrotniezniszczona5.Literaturawję-
zykupolskim,francuskim,angielskiminiemieckimpodejmującazagadnienie
pamięciHolocaustuzróżnorakichperspektywbadawczych(historycznej,fi-
lozoficznej,psychoanalitycznej,socjologicznej,podnoszącakwestierolisztu-
kiwtymkontekście)jestniezmiernieszeroka.Autorzyrozprawodwołująsię,
częstowspierającswerozważaniabądźpotwierdzającwłasnemyśli,doważ-
nychautorytetów.Wymienięspośródnichzaledwiekilkapublikacjinajbardziej
obecnychwpolskiejliteraturzeprzedmiotu,któreprzywoływanerównież
wniniejszejksiążce:G.Agamben,CozostajezAuschwitz?Archiwumiświadek
(HomosacerIII),przekł.S.Królak,Warszawa2008;AleidaiJanAssmanno-
wie,którychopracowaniadotyczącepamięcizbiorowej6stałysiępodstawą
analizyzachowańDwypieraniapamięci”wydarzeńIIwojnyświatowejiZagłady
wspołeczeństwieniemieckim(Assmann,piszącodebacieniemieckiej,wska-
załanarozdźwiękmiędzypamięciąoficjalną,obecnąwkomunikaciespołecz-
nym,wmediachiwindywidualnychwspomnieniach,wprzekazachrodzin-
nych);książkaZ.Baumana,NowoczesnośćiZagłada,przeł.T.Kunz,Kraków
3Por.M.Kula,Pamięćhistoriiuwikłanawjejbieg,DPrzeglądSocjologiczny”2000,
t.49,nr2,s.29-50.
4Por.E.Domańska,Wprowadzeniedoantologiiprzekładów,[w:]Pamięć,etyka
ihistoria,red.E.Domańska,Poznań2002,s.16-17.
5Por.E.Jedlińska,ZaułekprzyulicyWolborskiej,czyliśladykulturyżydowskiej
wŁodzi,materiałykonferencjinaukowejMniejszościnarodoweietnicznewsztucepol-
skiejpo1945roku.„Dlaciebiechcębyćbiała”zorganizowanejprzezInstytutuHisto-
riiSztukiUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław,DOpposite”2010,nr1,http://www.
opposite.uni.wroc.pl(dostęp:5.02.2018).
6Por.m.in.:J.Assmann,DaskulturelleGedächtnis.Schrift,Erinnerung,politische
IdentitätendenfrühenHochkulturen,München1992;A.Assmann,Kulturapamięci,
[w:]Pamięćzbiorowaikulturowa.Współczesnaperspektywaniemiecka,red.M.Saryusz-
-Wolska,Universitas,Kraków2009,s.71-72;A.Assmann,Erinnerungsräume.Formen
undWandlungendeskulturellenGedächtnisses,C.H.Beck,München2003.