Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
spowodowanychprzezróżnepowody”8.Autorkazaznacza,iżDprzeżyłysięwła-
ściwetradycyjnejsztuceformynarracji,zatemchodziozwrotkuantynarracji
[wyróżnienieKuczyńskiej],zwrotpołączonyzjejwszechstronnąakceptacją”
,
sugerującnowoczesnesposobyopowieścioZagładzie.Niewątpliwieretory-
kaprzyjętawtejczęścitomuPamięćShoahwskazujenaDnieustanniedokonu-
jącesięposzukiwanianowych,bardziejekspresyjnychśrodkówwyrazu,poza
zmianąkonwencjiczychoćbyjęzykawypowiedzi”9,zarównozestronyinte-
lektualistów(m.in.JacquesDerrida,JacquesLacan,DominickLaCapra,Jean-
-LucNancyiwieluinnychwybitnychmyślicieli),jakartystów,którzyzróżnych
powodówdecydująsięwramyswejtwórczościwłączyćproblemszerokoro-
zumianejpamięciipamięciZagłady.Wprzywoływanymtutomieznalazłsię
m.in.tekstKuczyńskiejOczypamięci,wktórymautorkaomawia,wspierającsię
klasycznąliteraturątematu,zagadnieniawielościformpamięci,pamięćonto-
logiczną,wreszciePamięćpoprzezsztukę10.Wydanawjęzykupolskimksiążka
FrancisAmeliiYatesSztukapamięciprzedstawiadziejemnemonikiodczasów
starożytnejGrecjidorenesansu.Badaczkaanalizujewpływypamięcinafilozo-
fię,religię,architekturę,malarstwo,teatr,wykorzystującmetodylingwistyczną
isemiotyczną.Mówiącwskrócie,Yatesuważa,żepamięćniejesttylkoprostym
powtórzeniemznakówodnoszącychsiędoprzeszłości,alewypadkowąich
właśnieorazwarunkówstwarzanychprzezteraźniejszość.Kwestiewspółcze-
snychreprezentacjiZagładyrozważaJacekZydorowicz,analizującm.in.pracę
ZbigniewaLiberyLEGO-ObózkoncentracyjnyczykomiksArtaSpiegelmana
Maus(vol.1-2,1980-1991).NatematpracyLibery,szerokoomawianejprzez
amerykańskichkrytykówwzwiązkuzjejprezentacjąwramachgłośnejwysta-
wyMirroringEvil.NaziImagery/RecentArtwTheJewishMuseumwNowym
Jorkuw2002rokupisałamwksiążcePolskasztukawspółczesnawamerykańskiej
krytyceartystycznejwlatach1984-2002,Łódź2002.DominickLaCapra,ame-
rykańskihistoryk,badaczzagadnieniapamięci,traumy,reprezentacjiHolocau-
stu,swerozważanianatematpamięcitraumatycznychdoświadczeńZagłady
sytuujewobszarzerelacjimiędzyhistoriąipsychoanalizą,łączybadaniahisto-
rycznezistotnymidlawspółczesnościzagadnieniamietycznymi11.
8Ibidem.
9Ibidem.
10Por.T.W.Adorno,Teoriaestetyczna,przekł.K.Krzemieniowa,PWN,War-
szawa1994;R.Barthes,Światłoobrazu,przekł.J.Trznadel,WydawnictwoAletheia,
Warszawa2008;F.Yates,Sztukapamięci,przekł.H.Rosnerowa,PIW,Warszawa1977;
A.Zeidler-Janiszewska,Międzymelancholiąażałobą.Estetykawobecprzemianwkultu-
rzewspółczesnej,InstytutKultury,Warszawa1996.
11Por.D.LaCapra,Psychoanaliza,pamięćizwrotetyczny,[w:]Pamięć,etykaihi-
storia,red.E.Domańska,WydawnictwoPoznańskie,Poznań2002,s.127-162;History
andMemoryAfterAuschwitz,CornellUniversityPress,Ithaca-London1988.Także:
