Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
KolejnyzeszytzseriiKolekcjehistorycznepoświęconyjest—podobniejak
poprzedni—wybranymksięgozbioromszlacheckimzXVIw.,zachowanym
wGabinecieStarychDrukówBibliotekiUniwersyteckiejwWarszawie
(BUW).Autorkiobuopracowań—MariannaCzapnikiKrystynaOpalińska
—zajęłysiętymrazemkolekcjamibibliofilówróżnowierców.Wprzypadku
zespołustarychdrukówBUWtakieukierunkowanietematurozprawjest
wpełniuzasadnione.Wobecnychzasobachbibliotekiznalazłobowiem
schronieniewielefragmentówdawnychksięgozbiorówprotestanckich,co
wynikazgenezynaszegozbioru.Podstawowyjegotrzonstanowiąfragmenty
kasowanychwXIXw.zakonnychlibrarii.Atowłaśnietam,zaklasztorne
mury,trafiaływpoprzednichwiekach„zakazaneksięgi”:„Takiebyłylosy
bibliotekróżnowierców,którychpotomkowieprzeszlinakatolicyzmibynaj-
mniejniezabiegalioutrwalenie«heretyckiej»tradycjiwłasnychantenatów.
Dobrze,jeślitenkłopotliwyspadekprzekazalinajbliższemuklasztorowi(...).
Naszczęściezakonnibibliotekarzenieniszczyliksiążek(...).Opatrywano
jeostrzegawczymnapisem«prohibitus»czy«haereticus»i—nieprzewidując
ichudostępniania—pomijanowkatalogu”.Dziękibibliotekomzakonnym
1
owepojedynczetomyprzetrwałydonaszychczasów,unikająccałkiemna-
turalnegowtakichwarunkachzatracenia.
KartotekiproweniencyjneGabinetuStarychDrukówujawniłysporonaz-
wiskszesnastowiecznychwłaścicieliksiążek,októrychwiadomo,iżskła-
nialisię„kunowinkomreligijnym”lubbylijawnymiczłonkamiwspólnot
niekatolickich.Interesującezatemzpunktuwidzeniabadańksięgoznaw-
czychwydawałosięprześledzenie,czyiwjakimstopniuwyznaniereligijne
wpływałonakształtowaniezawartościdomowychbibliotek,atakżezanali-
zowanie,wjakimstopniuśrodowiskotozwracałouwagęnacechyzewnętrz-
neposiadanychksiąg,czylioprawęiznakiwłasnościowe.
1
M.Sipayłło,Wstęp,[w:]KatalogdrukówXViXVIwiekuwzbiorachBiblioteki
UniwersyteckiejwWarszawie,oprac.T.Komender,t.1,cz.1,Warszawa1994,s.32inn.