Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8•
WPROWADZENIE
społecznych,gospodarczychikulturowych,niewspominającokwe-
stiachpolityczno-prawnych.
Choćnapierwszyrzutokawydajesię,żenaukapodstawowychzasad
iprzepisówKonstytucjiStanówZjednoczonychniepowinnastanowić
dużegoproblemu,zewzględunazwięzłąformędokumentu,tojednak
jegogłębszaanalizapokazuje,żejestinaczej.Mimoiżamerykańska
ustawazasadniczaskładasię„jedynie”zsiedmiuartykułówidwudzie-
stusiedmiupoprawek,tożebyzrozumiećposzczególnejejfragmen-
ty,należałobyzagłębićsięwprzepisyprawakonstytucyjnegoStanów
Zjednoczonychskładającegosięprzedewszystkimzogromnejliczby
precedensówSąduNajwyższego–instytucjiodpowiedzialnejzainter-
pretowanieiwykładnięnormocharakterzekonstytucyjnym.Towłaśnie
SądNajwyższy,dziękiwłasnejdecyzjizroku1803(Marburyv.Madison),
uzyskałkompetencjękontrolizgodnościzkonstytucjąaktówprawnych
wydawanychprzezwładzęwykonawcząiustawodawczą.Wrezultacie
wciągukolejnychdwustulatwładzasądowniczawielokrotniedokonała
interpretacjiróżnychklauzulustawyzasadniczej.Dlategoteżcałkowite
poznanieznaczeniazapisówKonstytucjiStanówZjednoczonychwyma-
gałobyodbadaczysięgnięciadokonkretnychdecyzjiSąduNajwyższego,
którychnaszczeblukonstytucyjnymjestprzynajmniejkilkaset...Żeby
jednakniezniechęcaćnikogodolekturyamerykańskiejustawyzasad-
niczej,wartonapoczątekpoznaćjejrzeczywistycharakterdziękianali-
ziepodstawowychzasadinormzapisanychwdokumencieprzezOjców
Założycieli(FoundingFathers)iichpotomków.
Celemniniejszegoopracowaniajestzatemprzedstawienietreści
KonstytucjiStanówZjednoczonychnapodstawieanalizykonkretnych
jejartykułów,sekcjiiklauzul,cooznaczakoniecznośćkrótkiegokomen-
tarzadoposzczególnychfragmentówustawyzasadniczej.Dostosowując
sięjednakdozwięzłegocharakterudokumentu,pozwalamsobiejedynie
nazaznaczenieproblematykiporuszanejprzezdanąklauzulękonsty-
tucyjną(zarównopodkątemteorii,jakipraktyki),bezszczegółowego
charakteryzowaniaproblemu.Wszystkiewyjaśnieniazawartewanalizie
sumujądotychczasowąwiedzękonstytucyjną,przetwarzającjąwspo-
sóbwłaściwydlaniniejszegoopracowania.Wzamierzeniuchciałbym
zaprezentowaćtekstKonstytucjiStanówZjednoczonychwrazzprze-
wodnikiemmającymnaceluułatwieniezrozumieniapodstawowych
zasadireguł,jakimikierujesięsystempolityczno-prawnytegopaństwa,
