Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
I.MECHANIZMYISPOSOBYZAPOBIEGANIAKONFLIKTOM…
sprawy
5.Dopierowokresienajnowszymznalazłosięonowkompetencjistałych
organów,bądźmającychszerszyzakresdziałania,bądźutworzonychwtymcelu.
SporamipolitycznymizajmowaćsięmiaławokresiemiędzywojennymRa-
dabądźZgromadzenieLigiNarodów
6.Obecnienależytodokompetencjiprzede
wszystkimRadyBezpieczeństwa,awpewnejmierzerównieżZgromadzenia
OgólnegoNarodówZjednoczonych
7.Rozwiązywaniesporówmiędzynarodo-
wychwchodziteżwzakresdziałanianiektórychorganizacjiocharakterze
regionalnym
8.
Sporamiocharakterzeprawnymzajmowaćsięmiałutworzonywtymcelu,
napodstawieprotokoługenewskiego,podpisanego16grudnia1920r.,Stały
TrybunałSprawiedliwościMiędzynarodowej(STSM)zsiedzibąwHadze.Po
IIwojnieświatowejzastąpionyzostałprzezMiędzynarodowyTrybunałSpra-
wiedliwości(MTS),którywodróżnieniuodpoprzednikaniejestinstytucją
osobną,leczprzynależydoOrganizacjiNarodówZjednoczonychjakojedenzjej
głównychorganów
9.PodobniejakSTSM,MTSniedysponujewzasadzie
jurysdykcjąobowiązkową,chociażpaństwapoddająsięjegojurysdykcjibądź
wdrodzeumownej,bądźzasprawądeklaracjijednostronnych
10.Międzynaro-
dowyTrybunałstałsięczynnikiemobardzoistotnymznaczeniuwżyciu
społecznościmiędzynarodowej,jakożestworzyłnowątechnikępokojowego
rozstrzygnięciasporówmiędzynarodowych,czyliniezależnąinstancjęostałym
15-osobowymskładzie,bezpośrednioniezależnąodstron,stosującąprocedurę
opartąnadoświadczeniachsądówkrajowych.
Zagadnieniepokojowegoregulowaniasporówmiędzynarodowychstałosię
naprzestrzeniostatnichstulatnaczelnymproblememwstosunkachmiędzyna-
rodowych.Zakazprowadzeniawojny,obowiązującywprawiemiędzynarodo-
wymzasprawąPaktuBrianda-Kelloga(1928)wszedłwżyciew1929r.izostał
uznanyzapierwszykroknadrodzeorganizowaniapokojuświatowego.Obronie
pokojuiprzeciwdziałaniuskutkomzłamaniazakazuprowadzeniawojnysłużyć
miałyzorganizowanezbioroweakcje,któreokazałysięzawodnezarówno
wczasachLigiNarodów,jakiwpraktyceNarodówZjednoczonych.Gros
5StałyTrybunałRozjemczy(Arbitrażowy)wHadze,powołanynapodstawiekonwencji
haskichz1899i1907r.,dysponowałjedynietakimielementamistałymi,jaksekretariatilista
kandydatównaarbitrów.Stronywiodącespórkorzystajączniejmogłyzgodniezwłasnymi
sugestiamikompletowaćskładTrybunału,służącegorozstrzygnięciukonkretnejsprawy.Tylko
przez10latdziałałŚrodkowoamerykańskiTrybunałSprawiedliwości,utworzonypodkoniec
1907r.dorozstryzganiasporówpowstałychwramachpięciustronpowołującejgokonwencji.
6Art.15PaktuLigiNarodów.
7Rozdz.VIKartyNarodówZjednoczonych.
8PrzykłademorganizacjiwykazującejszczególnezainteresowanietąproblematykąjestOr-
ganizacjaJednościAfrykańskiej.
9StatutMTSniejestoddzielnąumową,alestanowizałącznikdoKartyNarodówZjednoczo-
nychijakotakijestjejintegralnączęścią.
10Pomimotokażdyzwymienionychtrybunałówwypowiedziałsięwbardzożnychsprawach.