Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.B.Rudnicki–Kluczowezmiany…
13
NapoczątkuRosjanie,zgodniezeswymipierwotnymizamiarami,zapropo-
nowalipowierzenietemuorganowi„wiążącychuprawnieńdecyzyjnychwroz-
wiązywaniuspraw,jakrównieżwegzekwowaniupostanowień”
18.Musieli
jednakodstąpićodswegopierwotnegozamiaruiprzyjąćkierunekzgodny
zliniąpolitycznąinnychmocarstw,kiedydoszłodokontrowersjiwkwestii
procedurgłosowaniawRadzieBezpieczeństwa.BronionaprzezZwiązek
Radzieckizasadajednomyślnościwielkichmocarstwwprocesiedecydowania
wRadzie(oznaczającanieograniczoneprawoweta,nawetjeślidotyczyłoto
stronybiorącejudziałwsporze)napotkałanasilnyprzeciwiopórgrupy
angloamerykańskiejistałosiętojednymzpowodów,którenajprawdopodobniej
„zmusiły”tomocarstwodozmianypoczątkowejpolitykiwodniesieniudoroli,
jakąmiałaspełniaćRadaBezpieczeństwa.
WtymczasieChiny,wdużejczęściokupowaneprzezJaponię,byłytakże
uwikłanewkonflikt(wewnętrznąwalkęowładzę)pomiędzykomunistami
apozostałymisiłamipolitycznymi.Tymsamymichsytuacjasuigenerisiwy-
kreowanynawyrostwizerunekwielkiegomocarstwaniemogłyzezrozumiałych
względówułatwiaćimwyrażaniawłasnychpoglądów,stanowiącychwyraz
spójnejpolityki–wodróżnieniuodinnychwielkichmocarstw.Władzechińskie,
mającświadomośćswejsytuacji,musiałyzaakceptowaćraczejnietypową
pozycję.WrezultaciestanowiskoChinbyłodużobardziejugodoweniżpozosta-
łychmocarstw–zezrozumiałychwzględówwysuwałypropozycje,którebyły
odbieranejakouzasadnione.Zasadniczosązbieżne–jeślinieidentyczne–
zwysuwanymiprzezpozostałezaprzyjaźnionemocarstwa,lubteżmożliwedo
przyjęciadlaprzedstawicieliwiększościstron,biorącychudziałwkonferencji,
gdyżopartojenaogólnychzasadachprawamiędzynarodowegoisprawiedliwo-
ści(którymniesposóbbyłozaprzeczyćiprzeciwstawićsiępublicznie),aniena
względachnaturywewnątrzpaństwowejlubzwiązanychzpolitykązagra-
niczną
19.
Niemożnajednakwsposóbogólnikowywyjaśnićzłożonych,rozbieżnych,
spornychkwestiipolitycznychorazwzględówpolitycznychleżącychupodstaw
niekiedybardzoróżniącychsięstanowiskgłównychmocarstw.Dajetojednak
poglądnasytuację,wktórejdoszłodoustaleniazasadregulowaniasporów
międzynarodowychprzezprzyszłąOrganizacjęNarodówZjednoczonych.
Przywołującznanestwierdzenie,że„diabełtkwiwszczegółach”,wartoprzyj-
rzećsięposzczególnymwersjompostanowień,którewkońcustałysięprzed-
miotemzapisówrozdz.VIKartyNarodówZjednoczonych.Pozwolitona
uchwyceniegłównychtendencjiprzemianiprześledzenieewolucjinajważniej-
szych(zpunktuwidzeniarozwiązywaniasporówmiędzynarodowych)zapisów,
odPropozycjizDumbartonOaks,poprzeztekstustaleńKomitetuIII/2na
18Zob.R.B.Russel,op.cit.,s.458.
19Ibidem.
