Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zewzględunarozmiarytejksiążkiniemogłemprzedstawićwniej
,,pełnej,,historiiteoriiprzekładu–wybrałemwięctekoncepcje,które
–moimzdaniem–wywarłynajwiększywpływnarozwójtejdyscypliny
(inaświadomośćtłumaczy)wnaszychczasach.Mojeopisyposzczegól-
nychteoriisąteżzkoniecznościskrótowe,mamjednaknadzieję,żenie
zniekształcająpodstawowychzałożeńigłównychtendencjiżadnejzoma-
wianychkoncepcji(Czytelnikówszczególniezainteresowanychhistorią
teoriiprzekładuodsyłamdoinnychpozycji,takichjakG.Mounin1967,
A.Lefevere1992,B.Kielar1988,L.Venuti2000).Muszęzrobićjeszcze
jednozastrzeżenie:jeślikrytykujękoncepcjeinnychautorów,tonie
dlategobymuważałjezabezwartościowe.Wręczprzeciwnie–starałem
sięomawiaćtylkotakiekoncepcje,któresąmoimzdaniemważnelub
odegrałyistotnąrolęwhistoriimyśliprzekładoznawczej.Mojakrytyka
dotyczyraczejzbytskrajnegolubbezkrytycznegopodejściadopewnych
teorii,atakżenadmiernieuproszczonychpoglądównaproblemytłuma-
czenia,rozpowszechnionychwśródszerokichkręgówtłumaczyilaików.
Poprzedstawieniudwóchskrajnychpodejśćdoproblemówprze-
kładuikwestiiekwiwalencjitłumaczeniowejpróbuję–wrozdziale4.
–wyjaśnićwłasnepoglądynatematprocesuprzekładu,podkreślającjego
kognitywneuwarunkowania,któresprawiają,żewszelkieczystotekstowe
czyteżwąskojęzykoznawczeteorietłumaczenianiedotykają–moim
zdaniem–istotyproblemu.Ztakiejkognitywnejperspektywyprzygląda-
mysięnastępniekwestiinieprzekładalności–tymrazemnieprzekładalności
względnej,którejprzyczynytkwią,zdaniemniektórychbadaczy,wróż-
nicachjęzykowychikulturowych.Wreszciewostatnichdwóchrozdzia-
łachstaramsięprzedstawićmójpunktwidzenianatematbłęduwtłu-
maczeniuorazkompetencjitłumaczeniowej,krytykującprzyokazjikon-
cepcjetłumaczaidealnegoitłumaczanaturalnego.
Tłumaczemajądoczynieniaznajróżniejszymitekstami–odpowie-
ścidziewiętnastowiecznegoautoradospecyfikacjitechnicznej,odwier-
szawspółczesnegopoetydoBiblii,odkorespondencjihandlowejdo
książkinaukowejczypopularnonaukowej.Oczywiściekażdeztychtłu-
maczeńbędziewiązałosięznieco(czasembardzo)odmiennymiprob-
lemami,ajednaksądzę,żezasadniczomamyzawszedoczynieniaztym
samymmechanizmem–skomplikowanymprocesemmentalnymwprzęg-
niętymwsłużbękomunikacjimiędzykulturowej.Celemkażdegoodpo-
wiedzialnegotłumaczajestumożliwienieporozumieniamiędzyludźmi
władającymiinnymijęzykami.
9
