Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
regułomrynkowymiekonomicznym
15
.Romantyzmmożnawięc
rozumiećjakoreakcjęobronnąpisarzy,artystówwobecnowych
ekonomicznychstosunków,którerozciągająsiętakżenaobszarpo-
ezjiisztuki.Typoworomantycznekoncepcje,którerozwijająsię
wpierwszejpołowieXIXw.,uwypuklająkonfliktnaturyikultury.
Poetadążydojednościztwórcząnaturąiwchodziwkonfliktzmiesz-
czańskimspołeczeństwem.Kolejnądefinicyjnącechąromantycznego
autorajestindywidualizm,któryzkoleiwyrastazXVIII-wiecznej
filozofiiliberalizmu,podkreślającejindywidualneprawaiprywatną
własność16.
Równolegledoideałuautoraromantycznegojakotwórcyory-
ginalnegoigeniuszaupowszechniasięprzekonanie,żewyrastaon
ponadswojąepokę,żeniemożebyćzrozumianyprzezówczesnych,
docenionybędziedopieropośmierciprzeznastępnepokolenia
17
.
Charakterystycznejużdlapoczątkowegookresuromantyzmujest
pojawieniesięelitarnejgrupyliterackiej,jakątworząnp.wcześniro-
mantycyzJeny.Mająoniswójprogramartystycznyizwiązanyznim
stylżycia,ignorującyobowiązującenormy.Tworząwzórartysty,dla
któregosztukaitwórczośćjestwcentrumzainteresowania,alenie
traktująjejjeszczejakozawód.Kontynuacjątejtradycjijestcyga-
neriaartystyczna,któraodrzucamieszczańskąkulturęistylżycia,
atakżerynekliteracki,naktóryskładasięgłówniemieszczańska
publiczność.Ideałromantycznegoautorabudowanyjestwopozy-
cjidozwykłegopisarza,gryzipiórka,dziennikarza.Romantyczny
geniusztworzyznatchnieniawyższychmocy,jestkimśjakbynie
ztegoświata,osobąnieuchwytną,magiczną18.
Niezależność,indywidualizm,geniusz,wyrastanieponadprze-
ciętnośćtłumustanowiąatrakcyjnymateriałideologicznydlatoż-
samościautorawokresierozwojurynkówliterackich.Idealizujągo
inobilitująsymboliczniewsytuacji,kiedyjegostatusekonomiczny
bywaniepewny,atakżewyróżniajągozrosnącejliczbypiszącychdla
zarobku.Jednymzpopularnychmodelipozostajepoetagentelman,
poetaziemianin,któremuniezależnośćgwarantujądochodyzma-
jątku,awięcniemusipisaćdlapieniędzy.Jesttonawiązaniedokla-
sycznegomodeluobywatela,wktórymwolnośćzapewniawłasność
11
15R.Williams,CultureandSociety...,s.44.
16A.Bennett,TheAuthor...,s.57.
17Tamże.
18Tamże,s.60,62.
