Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szansenato,żerządykapitalistycznebędąprowadzićpolitykę
sprzyjającąożywieniugospodarczemu,sąnikłe,poprostudlatego,
żemusiałybyonewymusić–natych,którychinteresyprzecież
reprezentują–bardziejrównomiernypodziałwytwarzanejwartości
międzypłaceizyski,ategonieuczynią.Tymczasemtowłaśniebyłoby
podstawowymwarunkiemzaprowadzeniamodelukeynesowsko-
fordystowskiego,araczejnawrotudotakiegomodelu.Niedawne
ożywieniebudżetowebyłozresztąkrótkotrwałe:kryzysdługów
publicznychpociągnąłzasobąprzyspieszonyzwrotkuniezmiernie
brutalnejpolitycezaciskaniapasa.Widaćjużwyraźnie,jakzarysowuje
siękapitalistycznyprojektwyjściazkryzysu.Polegaonnajak
najszybszympowrociedoneoliberalnegobusinessasusual,awiększości
społeczeństwa–pracownikomnajemnym,bezrobotnym,emerytom–
wystawiasięrachunekzakryzys,zaktórywogóleniesąoni
odpowiedzialni.
Mimoglobalizacjiprodukcyjnej,sprzecznościmiędzypaństwowe
nabiorąnowejostrości,bokażdepaństwobędziestarałosięprzerzucić
ciężarkryzysunacudzebarki.StanyZjednoczonebędąstarałysię
przeforsowaćobniżkękursudolara,koniecznądozrównoważeniaich
własnegodeficytuhandlowego.WEuropiekażdepaństwoustawiasię
zupełnieodmienniewobeckryzysu–wzależnościodtego,jakawjego
gospodarcejestwzględnawagafinansjery,sektoranieruchomościczy
przemysłumotoryzacyjnegoiwjakisposóbjestonoosadzonenarynku
światowym.Naprawdęskoordynowanapolitykagospodarczaznajduje
sięwięcpozazasięgiemrządówkapitalistycznych–tymbardziej,
żeUniaEuropejskadobrowolniezrezygnowałazpowołaniadożycia
instytucji,którepozwoliłybyjąprowadzić,azwłaszczazestworzenia
odpowiedniegobudżetuunijnego.
3.Neofordyzmjestniemożliwy
Możnabysobiewyobrazićprzejścieodkapitalizmuneoliberalnego
do„neofordyzmu”,którydziękipostulowanejprzezKeynesa„eutanazji
rentierów”cechowałbypodziałwytwarzanejwartościmiędzykapitałem
apracą,ustabilizowanynapoziomiekorzystnymdlapracowników
najemnych.Gospodarkaprzestawiłabysięwówczasnazaspokajanie
popytuwewnętrznego,intensywnośćhandluświatowegouległaby
ograniczeniu,ainwestycjepubliczneiwydatkisocjalnenanowo
napędzałybywzrostgospodarczy.Takijednakmodelzakładałbyodwrót
odogromnychnierównościspołecznych,nieodłącznychodkapitalizmu
