Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Kapitałspołeczny-ujęciateoretyczne
idotychczasowebadania
2.1.Koncepcjakapitałuspołecznego
2.1.1.Źródłakoncepcji
Koncepcjakapitałuspołecznegotojednozujęćteoretycznych,którezwracauwa-
gęnaznaczenieczynnikówspołecznych,kulturowych,politycznychczypsycholo-
gicznychwwyjaśnianiuzjawiskgospodarczych(Grosse,2002;Łopaciuk-Gonczaryk,
2008).Wyrosłyonezniedostatkówklasycznychteoriiekonomicznych,ignorujących
lubumniejszającychrolę„miękkich”czynnikówwzrozumieniuprzyczynwzrostu
gospodarczego.Niektórzyekonomiściisocjologowiezwrócilijednakuwagęnato,że
„kulturamaznaczenie”(Harrison,Huntington,2003;Kaźmierczak,2007),aprocesy
ekonomicznestanowiąnieodłącznączęśćżyciaspołecznego(Michalczyk,Musioł,
2008).Nawetnajbardziejracjonalniemyślącyhomooeconomicusniejestodnich
oderwany,trzebagowięcnazywać„człowiekiemspołeczno-ekonomicznym”(Mo-
rawski,2001).
Teorianeoklasycznaopierasięnamodeluracjonalnychzachowań;przyjmuje,żejednostkikie-
rująsięoczekiwanąużytecznością,mająstałeiprzechodniepreferencjeorazmaksymalizują
własnyzyskprzyistnieniudoskonałejinformacjiipełnejracjonalności.Wrzeczywistościracjo-
nalnośćmaswojeograniczeniaiwieleludzkichdecyzjijestkierowanychzwyczajem,tradycją,
emocjami,uczuciamiiintuicją(Łopaciuk-Gonczaryk,2008:50).
WśródkrytykówznalazłsięJ.Coleman,jedenzautorówkoncepcjikapitału
społecznego,którypodkreślał,żeklasycznepodejścieekonomicznetraktuje„spo-
łeczeństwojakozbiórniezależnychjednostek,zktórychkażdadążyniezależniedo
osiągnięciaswoichcelów”(Coleman,1990:300).Amerykańskipolitologiekono-
mistaF.Fukuyamaprzyznałzaś,żenieuwzględnianieczynnikówkulturowychispo-
łecznychstanowio„ubóstwiewspółczesnegodyskursuekonomicznego”(Fukuyama,
1995:101).
Wklasycznejekonomiijakotrzygłówneczynnikiprodukcjiwymieniano:pracę,
ziemięikapitał.Kapitał,wtympodstawowymznaczeniu,jestrozumianyjakodobra
finansowelubmaterialne,którymimożnadysponować,prowadzącdziałalnośćprzy-
