Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.
Herb
Moskorzewscy,apóźniejKamienieccy,pieczętowalisięherbemPilawa.
Przedstawiaonpółtrzeciąbiałegokrzyżawpolubłękitnym,Dtymkształtem
powinnobyćułożone,żeostatniegooddołutylkopołowa”1.
Legendarnepochodenieherbusięgaroku1166Wówczasto,według
BartoszaPaprockiego,azanimKaspraNiesieckiego,rzekomyŻyrosław
miałwsławićsięwwalkachzPrusami.WdowóduznaniaKazimierzSpra-
wiedliwymiałnadaćmuherb2.Zgodnościniemanatomiastcodopocho-
deniapółtrzeciejkrzyża.Paprockipróbujewyjaśniaćówwizerunekfak-
tem,żedwiebitwyzPrusamizakończyłysiępokonaniemwroga,wtrzeciej
zaśzasprawąŻyrosławastraconowodaprzeciwników,zatemotrzymałon
jedyniedwaipółkrzyża
3
.ZopiniąjednakżeniezgadasięNiesiecki,
uznajączaujmędlawybitnegorycerza.Badaczproponujewięchipotezę,
jakobyŻyrosławwrzeczywistościpieczętowałsięherbemPrusprzedsta-
wiającympółtorakrzyża,wdowódzaśuznaniazadielnośćwbojuKazi-
mierzSprawiedliwydodałmukolejnyDkrzyż”.Wtensposóbpowstaćmiała
1HerbarzpolskiKaspraNiesieckiegopowiększonydodatkamizpóźniejszychautorów,rękopisów,
dowodówurzędowychiwydanyprzezJanaNepomucenaBobrowicza.T.7Lipsk1841,
s.302;podobnieKlejnotyDługoszowe.Oprac.M.Friedberg.
RPTH
1930,T.10,s.75;
natomiastJ.Szymański(Herbarzśredniowiecznegorycerstwapolskiego.Warszawa1993,
s.219)wspominaoPilawiezezłotymkrzyżem;podobnieStemmataPolonicarękopis
nr1114klejnotówDługoszawBiblioteceArsenaluwParyżu.Wyd.H.Polaczkówna.
Lwów1926,s.65
2
B.Paprocki:GniazdoCnoty,skądHerbyRycerstwasławnegoKrólestwaPolskiego,Wiel-
kiegoKsięstwaLitewskiego,Ruskiego,Pruskiego,Mazowieckiego,Żmudkiego,iinszych
PaństwdotegoKrólestwanależącychKsiążąt,iPanowpoczątekswójmają.Kraków1578,
s.1019;HerbarzpolskiKaspraNiesieckiegopowiększonydodatkamizpóźniejszychautorów,
rękopisów,dowodówurzędowychiwydanyprzezJanaNepomucenaBobrowicza.T.6Lipsk
1841,s.302
3B.Paprocki:GniazdoCnoty…,s.101