Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ważniejszestanowiskawtradycjikulturyjęzyka
27
nieswychtreścipsychicznychi„wywoływanie”odpowiednichtreścipsy-
chicznychusłuchacza:podstawowafunkcjajęzykatofunkcjaekspresywno-
-impresywna19.
Braknaukowegozainteresowaniaproblemamikulturyjęzyka
byłtakżedopewnegostopniawynikiemukształtowanychpodkoniec
XIXw.przekonańo„czystej”nauceisztuce,któreniepowinnysłużyć
celompraktycznym.Wszystkieteczynnikipowodowały,żeniedo-
strzeganomożliwościpraktycznegozastosowanialingwistyki.Pewien
wyjątekstanowiątuchybatylkopoglądyJ.BaudouinadeCourtenay,
którywodczycieOzadaniachjęzykoznawstwa20dopatrywałsięaplikacji
lingwistykiwnauczaniuiuczeniusięjęzyków,wortoepii–dozasto-
sowaniawłaściwychformiodpowiedniegoporządkuwyrazóworaz
doichpoprawnegowymawiania,awdydaktyce–douczeniaczytania
ipisania(takżeosóbgłuchoniemych).Twierdziłteż,że„ciągłośćtrady-
cjinarodowejorazmożnośćpojmowaniaprzodkówiprzekazywania
myślipotomkomurzeczywistniająsiętylkoprzypomocynarodowe-
gojęzykaliterackiego,apodtrzymywanietrwałościinieskazitelności
językaliterackiegowymagakoniecznieznajomościjednejzważniej-
szychczęścijęzykoznawstwa,tj.gramatyki”21.Uważał,iż„puryzm
gramatyczny,czylidbałośćotzw.«czystośćjęzykową»,oiletrzymaną
jestwpewnychkarbachiniewyradzasięwmaniactwo,musikierować
sięwskazówkamijęzykoznawstwateoretycznego”22.Mimotychsądów
niebyłoncałkowicieprzekonanyomożliwościachpraktycznegoza-
stosowanialingwistyki,gdyżwkonkluzjistwierdza,że,,pogardadla
językoznawstwajakodlanaukimałopraktycznej,mającejniewieleza-
stosowań,jestponiekądusprawiedliwioną”23.
Trzebapowiedzieć,żepoglądytegouczonegonakulturęjęzyka
niesąnigdziewprostwyłożoneimogąbyćinterpretowanezarówno
19D.Buttler,H.Kurkowska,H.Satkiewicz,Kulturajęzykapolskiego,t.I,Warszawa
1971,s.62–63.
20Por.J.BaudouindeCourtenay,Ojęzykupolskim.Wybórprac,red.J.Basara
iM.Szymczak,Warszawa1984,s.420.
21Ibidem.
22Ibidem,s.421.
23Ibidem.
