Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
10Językimowa
Około24miesiącażyciadzieckawzbogacasięstrukturaskładniowajegowypowiedzi
owyraztrzeciikolejne.Doskonaleniuskładnisprzyjapojawieniesięmiędzy18a24m.ż.
formyprzypadkailiczbydlarzeczowników,apotemformyosobyiliczbydla
czasowników.Wzasadziedwuletniedzieckomajużopanowanąpodstawowąstrukturę
składniową:wykonawcaczynności-czynność-przedmiot-czynność,np.Tatuśkupi
łowełek;Batusidziebawićnapolko;Idźdobaby,daciuciu.
Kilkamiesięcypodrugichurodzinachdzieckapojawiająsięwmowieprzymiotniki,
przysłówki,spójnikiorazzaimkiipartykuły.Teostatniedzieciwykorzystujątakżedo
budowyzdańpytających:Cyidziesjuż?ICzyidzieszjuż?’iprzeczeńManianieceIMania
niechce’zam.mmaIniema’,bonajpierwpojawiłysięformyrozkazująceiorzekające.
Po24miesiącużyciadzieckagwałtowniewzrastatakżejegozasóbsłownikowy.
Potrzecichurodzinachwynosiśredniook.1000-1500leksemów,potemwzrastado
ok.3000-4000,costanowidobrąpodstawękomunikacjisłownejdzieckazotoczeniem
(wwieku4lat-ok.2000,wwieku5-ok.3000,wwieku6-7lat-4000-6000).
Strukturasłownikadzieckamiędzy3a7r.ż.jestzbliżonadostrukturysłownika
umysłowegodorosłychużytkownikówjęzyka.Sześcio-siedmiolatekużywa
rzeczowników-ok.50%,czasowników-ok.25%,przymiotnikówiprzysłówkówłącznie
-ok.13%,pozostałychwyrazów-ok.10%(Zarębina1965:130-136).
Wpierwszejfazieokresuswoistejmowydziecięcejcharakterystycznącechąsą
neologizmysłowotwórcze,tworzoneprzezdzieckonapodstawiewzorówdostępnych
wdanymjęzyku:jaśnićIświecić’,kopkaIpiłka’,meczakIpiłkarz’,suknicaIspódnicalub
sukienka’.Kreacjetegotypuwynikajązbrakówleksykalnychlubniedostatecznego
opanowaniaregułmorfologicznych.Próbyichniwelowaniawiążąsięwięctakże
zlicznymi„wariacjami”wobrębiepoznawanychwyrazów:adubuśIautobus’,ciaput
Ikeczup’,pakitkaIskarpetka’,uciachIukroić’,zabałemsięIprzestraszyłemsię’.Wwieku
3-7latdziecitworzątakżeneosemantyzmy-zwyklespontaniczniepodczaszabawy,
np.:firankinazębachIaparatortodontyczny’,myśliwypanIzamyślonypan’,niskiewłoski
Ikrótkiewłosy’(Zgółkowa2019:109).
ok.27miesięcy
ok.2lat
pomiędzy3a7
rokiemżycia
Okres
swoistej
mowy
dziecięcej
TABELA1.1.cd.
Formyodmiany
wyrazów
Budowanie
złożonych
konstrukcji
językowych
Pytania,
przeczenia
