Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wświeciechłopskim,leczwmieście,aściślejwParyżu,gdzieobraz
powstał.To,cowywódHeideggerarozdzielał,Schapirołączył:buty
namalowanezbutamirealnymi,ichwnętrzezestopamiużytkowni-
ka,obraztrzewikówzichprzynależnościądokonkretnegowłaściciela
ijegoświata,dziełoztwórcą,awreszciecechymalarskiegoujęciamo-
tywubutówzautoportretowymwizerunkiemmalarza.ZdaniemGott-
friedaBoehma,tapolemicznaodpowiedźbadaczanatekstHeideggera
zdradzałaskłonnośćtypowądlahistorykówsztuki,którzy„nierzadko
operująbezrefleksyjnieprzesłankąilustracyjnegorozumieniasztuki.
Uważają,żecelemizamysłemdziełajestodzwierciedleniezewnętrz-
nejrzeczywistości,orazprzyjmujątozapodstawęwłasnejpracy”20.
TypowywtekścieSchapiryjestjednaktakżeschematwywoduma-
jącegowyjaśnićobraz:podporządkowanieciąguwnioskowańlogice
przyjętejinterpretacjiioparcietegociąguwnioskowańnaprzesłan-
kachstanowiącychargumentacyjneokreśleniefaktów.
SprzeciwiającsięHeideggerowi,wceluwyjaśnieniaobrazuhisto-
ryksztukiobróciłgowzagadkędotyczącąprzynależnościnamalo-
wanejrzeczy:dokogonależałyprzedstawionebuty?Abytęzagadkę
rozwiązać,obrałdrogęwnioskowania,którapoczątkowoprzyjęła
postaćpoprawnieprowadzonejdedukcji,wykluczającejalternatyw-
nemożliwościnapodstawiedanychniewątpliwieprawdziwych:
–skorowswoimesejuHeideggerodnosiłsiędojakichśbutów
namalowanychprzezvanGogha,toodnosiłsiędoktóregoś
zośmiuznanychiwystawianychwowymczasieobrazów
przedstawiającychbuty;
–skorofilozofodnotowałwidoczny„ciemnyotwórznoszonego
wnętrza”butów,tomusiałodnosićsiędoktóregośztrzechob-
razów,namalowanychpodczaspobytuartystywParyżu,wla-
tach1886–1887,któreodpowiadajątemuspostrzeżeniu;
–skorowliścieHeideggerwyjaśnił,żechodziojedenzobra-
zów,któryoglądałnawystawiewAmsterdamiew1930roku,
tojakojedynamożliwośćpozostajetylkoobraznr255zkata-
logudelaFaille’a.ChodzioStarebutyzesznurówkamiz1886
roku(VanGoghMuseum,Amsterdam).
20
G.Boehm,Whoryzoncieczasu.PojęciedziełauHeideggeraasztukanowocze-
sna,przeł.M.Łukasiewicz,w:idem,Oobrazachiwidzeniu.Antologiatekstów,
red.D.Kołacka,Kraków2014,s.66.
34
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
