Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Przygotowanietekstu
Potrzecie,trzebasobiewyobrazićzainteresowaniaczytelników
iichpoglądy.Dotychzainteresowańipoglądówmożnabowiemsięod-
wołać,tworzącnadawczo-odbiorcząpłaszczyznęporozumienia.
Trzebasobierównieżwyobrazićstosunekodbiorcówdoomawianego
tematu.Czynimzainteresowani,czyteżtrzebaprzyciągnąćichuwa-
gę?Czynastawieniprzychylnie,obojętnie,czywrogo?Jakiemogąbyć
ichoczekiwaniawzględemtematu,pytania,jakiemoglibyzadawać,wątp-
liwości,jakiemoglibymieć?Odpowiedzinatepytaniaistotne,ponie-
ważinaczej(itrudniej)piszesiędoczytelników,którychporuszaneprzez
autorakwestienieinteresują,ajeszczeinaczej(ijeszczetrudniej)dotych,
którzymająwobectychkwestiiodmiennezdanieniżautor.
Wyobrażaniesobieczytelnikównieoznaczajednakpełnegoutożsa-
mieniasięznimi.Nieoznacza,żemamyimdaćtoitylkoto,czegoocze-
kują.Oznaczaraczej,żepowinniśmy-nailetomożliwe-uwzględnićte
oczekiwania,azwłaszczaewentualnąróżnicęmiędzyichoczekiwania-
mi,atym,cozamierzamyim,jakopiszący,zaoferować.Inaczejmówiąc,
chodzioto,abydaćczytelnikomto,cozamierzaliśmyimdać,leczwe
właściwydlanichsposób.
101050Funkcjaiceltekstu
Kiedyjużzaprojektujemysiebiejakonadawcęiwyobrazimysobieod-
biorcę,pojawiasiępytanieDPoco?”.Wjakimceluja-nadawcawłaśnie
dotegoodbiorcypiszę?
Popierwsze,mogępisaćpoto,abykogośoczymśpoinformować.
Ja-nauczyciel(np.wtekściepopularnonaukowym)czyja-obserwatorzda-
rzeń(np.wdziennikarskimtekścieinformacyjnym)pragnęwzbogacić
wiedzęodbiorcy.Podrugie,mogępisaćpoto,abykogośdoczegośprze-
konać(mówimywtedyoperswazyjnejfunkcjitekstu).Wybierającna
przykładstrategięekspertaalbostrategięDszaregoczłowieka”,pragnęna-
kłonićczytelnikadoprzyjęciamojegosposobuwidzeniaiinterpretowa-
niazjawisk,ewentualnie-pragnęgozachęcićdodziałania.Iwreszcie-
mogępisaćpoto,abykogośzabawić(tofunkcjaludyczna),abykogoś
wzruszyć(oddziaływanienaemocje-emocjonalnywydźwiękwypowie-
dzi)czyabykogośzachwycićpięknemsłowa(funkcjaestetyczna).
Wtekściezazwyczajdominujejedencelogólny,któremumogątowa-
rzyszyć-izazwyczajtowarzyszą-inne.Informowaniemożełączyćsię
znakłanianiem(np.wkomunikatachreklamowych)lubzrozrywką
(wmediachmamycorazczęściejdoczynieniazeświadomymprzekształ-