Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odmodelumedycznegodoposzanowaniaprawczłowieka
źródełtrapiącychpacjentadysfunkcji.Włączarodzinę,środowi-
skonaukiipracyorazspołecznośćlokalną,aprzedewszystkim
samegochorego,wprocesprzejmowaniakontrolinadchorobą,
odbudowywaniazdrowiaizwiększaniajegopotencjału.Wmo-
deluholistycznaperspektywazdrowiajestzgodnazperspektywą
zdrowiaWHO,któradefiniujejejakostandobregosamopoczucia
psychicznego,fizycznegoispołecznego,anietylkobrakchoroby
czyniepełnosprawności(Ewles,Simnett,2003;Uramowska-Żyto,
2010).Niepełnosprawnośćstajesięwtymujęciuuniwersalnym
ludzkimdoświadczeniem,którenieczynizosóbzniepełnospraw-
nościąmarginalizowanejietykietowanejmniejszości.Z.Woźniak
wnawiązaniudoholistycznegopodejściadozdrowiaijegopro-
mocji(Ewles,Simnett,2003)proponujerozumiećniepełnospraw-
nośćnjakorezultatlukimiędzyzasobamijednostki(zdolności
imożliwości),aoczekiwaniamiorazwymaganiamigenerowany-
miprzezśrodowiskofizyczneispołeczneosobyzograniczoną
sprawnością,cooznaczarealnezagrożeniedlajejpotencjałui/lub
aktywności,powodowanewtórnieorganizacjążyciazbiorowego,
któregostrukturanormatywna,organizacyjnaiinstytucjonalna
niezaspokajapotrzebludzizniepełnosprawnością,coskutkuje
utratą/ograniczeniemichsamodzielnościżyciowejiwykluczenia
zuczestnictwawgłównymnurcieżyciaspołecznego”(Woźniak,
2008:108-110).
Zzastosowaniaokreślonegomodeluwynikająpewnekonse-
kwencjepraktycznedlaokreślonychdziałańpolitykispołecznej.
Możnazauważyć,żeproponowaneformyoddziaływaństosowa-
noinadalstosowanesąwzależnościodfunkcjonującychwdanej
zbiorowościmodeliwyjaśnianiaikonceptualizacjiprzyczynnie-
pełnosprawności.Współczesnysystempomocyiwsparciaosób
zniepełnosprawnościamipowinienbyćzbudowanywoparciu
onowąnarracjęrozumienianiepełnosprawności,czyliuwzględ-
niaćszerokorozumianeprzejścieodmodelumedycznegodo
modeluspołecznego,atakżeuwzględniaćspecyfikęniepełno-
sprawności.
Zbadańwynika,zeszczególniezagrożonewykluczeniemspo-
łecznymsąosobyzniepełnosprawnościąintelektualnąipsychiczną
(Wertheimer,1981;Shakespeare,2006;Woźniak,2008;Ostrowska,
2015).Pomimoobowiązującejnowejnarracjinatematwsparcia
wmyślzałożeńpodejściaopartegonamodelubiopsychospołecz-
nymiprawachczłowiekawidocznejest,żetakżenajtrudniejpro-
cesyintegracjiiwłączaniazachodząwobecosóbzniepełnospraw-
nościąintelektualnąipsychiczną.
15
