Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Informatycy
26
vonNeumannkilkakrotnieprzybywałdoPolski,międzyinnymiwceluprze-
konaniaBanachadowyjazdudoUSA,ponieważBanachkonkurowałwów-
czaszpowodzeniemzvonNeumannemwrozwiązywaniuproblemówmate-
matycznychrozważanychprzezmatematykówwEuropieiUSA.Zdarzyłosię,
żeBanachzkolegamirozstrzygnęlipewnezagadnienie,nadktórymrównież
pracowałvonNeumann.ZarazpotymvonNeumannzacząłtakswójwykład:
„Niedawnogojeudowodnili,że…”.Byłatoulubionaanegdotaopowiadana
przezStefanaBanacha.Nakoniec,tużprzedwojną,JohnvonNeumannwrę-
czyłBanachowiczekpodpisanyprzezNorbertaWieneraizawierającytylko
cyfręjeden.Banachmógłdopisaćzatąjedynkątylezer,ilebędziechciał.
CzekmiałbyćwynagrodzeniemzawyjazdBanachanastałedoUSA.Banach
odpowiedział,żenieznaliczbyzer,którebymuzrekompensowałyPolskę35.
TrybżyciavonNeumannaniebyłstandardowydlaprofesoraigeniusza
matematycznego.PrzyzwyczajonydonocnegożyciabywalecklubówwBer-
linielattrzydziestych,przeniósłtezwyczajedoUSA.Jednocześniezajmował
sięaksjomatykąteoriimnogości,teoriąmiariliczbrzeczywistychorazrozpo-
cząłpracęnatematmatematycznychfundamentówteoriipomiaruwmecha-
nicekwantowej.Pracetedoprowadziłygodorozwojuteoriigier,którazosta-
ławykorzystanadoopisuirozwiązywaniakwestiiekonomicznych.W1944
rokuzOskaremMorgensternemnapisałklasycznytekstTheoryofGamesand
EconomicBehaviour.
WpołowielattrzydziestychvonNeumannzainteresowałsięzagadnie-
niemzawirowańhydrodynamicznych,którezawiodłygowświatnielinio-
wychrównańróżniczkowychcząstkowych.Abyskuteczniesięnimiposłu-
giwaćwpraktyce,trzebabyłoużywaćmetodnumerycznychidlategovon
Neumannzainteresowałsięliczeniemzapomocąnowinki,jakąbyływówczas
maszynyelektroniczne,jednocześniezgłębiającteorięautomatów.Liczyłza
pomocąówczesnychkalkulatoróworazanalizowałmaszynyksięgowe,które
automatycznieprzeliczałydanetabelaryczne.Todoprowadziłogodostwo-
rzenia,razemzJohnemW.MauchlymorazJohnemEckertem,architektury
komputerowej,zwanejarchitekturąvonNeumanna(1945),opisanejwdoku-
mencie„FirstDraftofaReportontheEDVAC”36.Przedstawionytammodel
komputeramożnaodnaleźćwarchitekturzewspółczesnychmaszyn.
VonNeumannpotrafiłwykonywaćskomplikowaneoperacjewpamięci,
czymimponowałwszystkimspotkanymmatematykom.Zapamiętywałteż
dosłowniecałestronyprzeczytanychtekstów.Interesowałsięwielomadzie-
dzinaminauki,kulturyiżyciaspołecznego.Znałkilkajęzyków,wtymłacinę
iklasycznągrekę,interesowałsięhistoriąstarożytnąiznałhistorięBizancjum
35
Gazeta.pl,Forum,http://forum.gazeta.pl/forum/w,384,121612762,,Dowcipy_zydowskie.
html?s=4&v=2[14.11.2013].
36
N.Macrae,JohnvonNeumann…,op.cit.,s.144.
