Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Naszaprzeszłośćjestwstępemdonaszejprzyszłości
JohnvonNeumann–twórcakoncepcji
współczesnegokomputera
Ihavealsodevelopedanobsceneinterestincomputationaltechniques.
JohnvonNeumann31
JohnvonNeumann-urodzonyjakoJánosLajosMargattaiNeumann(1903-
1957)-uważanyjestzaojcawspółczesnejarchitekturykomputerów.Był
towęgierskimatematyk,chemikifizyk,którypracowałgłówniewStanach
Zjednoczonych.Byłtwórcąteoriigier,teoriiautomatówkomórkowych(na
podstawiemaszynyTuringa),stworzyłformalizmmatematycznymechaniki
kwantowej.Byłjednymzpionierówinformatyki,definiującarchitekturękom-
puterową,zwanąarchitekturąvonNeumanna.
JohnvonNeumannuważanyjestzajednegoznajwybitniejszychrepre-
zentantównaukiXXwieku.Byłjednymzkilkugenialnychnaukowców,któ-
rzywtymczasiewychowalisięwbudapeszteńskimśrodowiskużydowskim.
PięciuzsześciulaureatównagrodyNoblazWęgierwlatach1875-1905było
pochodzeniażydowskiego32.WwiekukilkulatvonNeumann,pozawęgier-
skim,mówiłpłynniepofrancuskuiniemiecku,potrafiłopowiadaćdowcipy
wklasycznejgrece33,wwiekuośmiulatznałrachunekróżniczkowyicałko-
wy.Pierwsząpracęzmatematykiopublikowałwwiekulatdziewiętnastuna
UniwersyteciewBudapeszcie.Jedenzjegonauczycieliakademickichmówił,
że„Johnnybyłjedynymstudentem,któregosiękiedykolwiekobawiałem.
Jeślinawykładzieprzedstawiałemnierozwiązywalnyproblem,istniaładuża
szansa,żeonprzyjdziedomniepozajęciachzgotowymrozwiązaniemzapi-
sanymzapomocąparuznaczkównakawałkupapieru”34.
Doktoratzmatematykiwzakresieteoriimnogościzrobiłwwiekulat22,
jednocześniekończącstudiachemiczne.Wlatach1926-1930wykładałma-
tematykęwBerlinieiHamburgu.WtymsamymczasiestudiowałwGetyn-
dzepodkierunkiemDavidaHilberta.Od1930rokuwykładałteoriękwantów
wPrincetonwUSA.
JohnvonNeumannjestwspółuczestnikiemznanychanegdotojednym
znajwiększychpolskichmatematykówStefanieBanachu.Wlatachtrzydziestych
25
31
W.Aspray,JohnvonNeumannandtheOriginsofModernComputing,TheMITPress,
Cambridge–London,1990,s.27.
32
N.Macrae,JohnvonNeumann:TheScientificGeniusWhoPioneeredtheModernCom-
puter,GameTheory,NuclearDeterrence,andMuchMore,AmericanMathematicalSociety,
PantheonBooks,NewYork1992,s.32.
33
W.Aspray,JohnvonNeumann…,op.cit.,s.6.
34
J.J.O’Connor,E.F.Robertson,JohnvonNeumann,http://www-history.mcs.st-andrews.
ac.uk/Biographies/Von_Neumann.html[23.05.2013].
