Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Opojęciuinformacji
15
powyższypassus,to:Jakjestmożliwe,żejednarzeczniesieinformacjęoinnej?
Wjakisposóbcośstajesięinformacjądlakogoś?
Dygresja1.1.Termininformacjamakorzeniełacińskie.Pochodziodrzeczow-
nikainformatio,któryzkoleiwywodzisięodczasownikainformare(będącego
złożenieminorazformare),występującegowdwóchznaczeniach:(1)kształto-
wać,urabiać,odciskaćformęwczymś(umyśle,przedmiocieitp.),(2)przedsta-
wiać,wyobrażać,określać.Odnoszonyonbyłdoprocesunadawaniaformy
czemuśmaterialnemu(sensontologiczny),aktukomunikowaniawiedzyinnej
osobie(sensepistemologiczny)orazinstruowania/pouczania(senspedagogicz-
ny).Dlascholastykówinformatiobyłoterminemtechnicznymwykorzystywa-
nymwprzekładachikomentarzachdziełtradycjiplatońsko-arystotelesowskiej
wzwiązkuzinterpretacjątakichgreckichterminów,jak:morphe,typos,idea
czyeidos(Capuro2009).∎
Wsensiepotocznyminformacjatoznajomośćpewnegostanuotaczającego
świata.Rzeczjasna,określenietodlacelówteoretycznychjestniewystarczające
-nietylkojestononieprecyzyjne,aletakżezawąskie.Odteoretycznegopojęcia
informacjizwyklewymagasię,abyjegoeksplikacjauwzględniałanastępujące
własności:obiektywność(tj.niezależnośćodświadomościludzkiej),niezależ-
nośćodnośnika,różnorodnośćpodwzględemformy,reprezentowalność,mie-
rzalność(przynajmniejwsensiezachodzeniarelacjiczęściowegoporządku),
addytywność,redukowanieniepewności,intencjonalność(bycieoczymś),dy-
namiczność,możliwośćprzechowywaniaiprzetwarzania,przekazywalność
(wprzestrzeniiczasie),podatnośćnadeformację,odporność(niezużywasię
wprocesachkorzystaniazniej).Wymienionetucechysąinwariantnewzględem
różnychobszarówwykorzystującychpojęcieinformacji,chociażwposzcze-
gólnychteoriachróżnierozkładasięakcenty.Naprzykład,nagruncieujęć
ilościowych(takichjakmatematycznateoriakomunikacjiShannonaorazalgo-
rytmicznateoriainformacji),któreprogramowosązorientowanesyntaktycznie
iobliczeniowo,eksponowanajestreprezentowalność,mierzalnośćiaddytyw-
ność,zaśignorowana(lubmarginalizowana)jestintencjonalność.Natomiastna
gruncieujęćsemantycznych(takichjakteoriainformacjisemantycznejCarnapa
iBar-Hillela,teoriasilnejinformacjisemantycznejFloridiego,kauzalnateoria
informacjiDretskegoczykoncepcjeteoriosytuacyjne)właśnieaspekttreściowy
informacjiwysuwanyjestnaplanpierwszy.
Generalnie,współczesneteorieinformacjimożnazgrubszapodzielićdy-
chotomicznienastrukturalno-atrybutywneifunkcjonalno-cybernetyczne.Pierw-
szekoncentrująsięnacharakterystycedefinicyjnejinformacji-wzasadzie
zmierzajądowyróżnieniaorazopisujejcechimiar.Dojejeksplikacjiużywasię
