Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
atakżenepotyzmoznaczającynadmierneprzyznawaniedóbrspołecznych
członkomswojejrodziny48.
Ideologiamerytokracji,mimoswychegalitarnychzałożeń,potwierdzaspo-
łecznenierówności,którewynikajązarównozbrakumożliwościzapewnienia
wszystkimjednostkomrównychszansnastarcieedukacji,jakirównychszansna
wykorzystanieuzyskanegodyplomunarynkupracyorazosiągnięcieżyciowego
sukcesu.Nierównościedukacyjnewystępujązarównonapierwszychetapachna-
uki,jakiwszystkichpozostałych,którychcelemjestawansspołeczny49.AnnaMaria
Rogaczewskapiszewprost,żezałożeniemerytokratycznemówiąceowyrównaniu
szansedukacyjnychn(ł)któremaprzyczynićsiędosprawiedliwegoawansu,po-
zostajeciąglenierealne”50.Dodajeonarównież,iżtworzeniesięstrukturyspołecznej
napodstawiezdolnościiosiągnięćjednostekjestnhamowane”przezszeregróżnych
czynników51.Dlategoteżnależystwierdzić,iżtezygłoszoneprzezmerytokratównie
odnajdująswojegopełnegopotwierdzeniawrzeczywistościspołecznej52.Jednakwy-
raźniepodkreślićtrzeba,iżideologiamerytokracjiodegraławażnąrolęwprocesach
demokratyzacjiedukacji,przyczyniającsiętymsamymdozwiększeniadostępudo
kształceniagrupomwcześniejdyskryminowanym(kobietom,osobompochodzą-
cymzniższychklasspołecznych,mniejszościomrasowymietnicznym).
Wykorzystanieteoriifunkcjonalizmustrukturalnegoorazmerytokracjipo-
zwolinazrozumienieróżnychsposobóworazmeandrówwzajemnegodopasowa-
niasięstrukturyabsolwentówipotrzebrynkupracy,atakżezwiązanychztym
paradoksówdotyczącychinflacjidyplomuorazprzeedukowaniaspołeczeństwa,
wtymrównieżwkontekściekonstruowaniarównościinierównościedukacyjnych
orazspołecznych.
Pozostającąwkorelacjizpodejściemfunkcjonalno-strukturalnymteoriąod-
noszącąsiędodostępudoedukacjiwyższej,którąwtymmiejscuwartoprzyto-
czyć,jestkoncepcjaEarlaHoppera.Mówionaoregulowaniuaspiracjijednostek
poprzezprocesyichnpodgrzewania”inwychładzania”przezsystemedukacji.Sta-
nowitopodstawowyinstrumentselekcjijednosteknaposzczególnychetapach
edukacji.Wcyklukształcenianastępujeselekcjauczniówpoprzeznwychładza-
nie”aspiracjitych,którzysąmniejuzdolnienioraznpodgrzewanie”aspiracjitych
owiększychzdolnościach,anastępniezachęcanieichdokontynuowanianaukina
wyższychszczeblachedukacji,wprzeciwieństwiedopierwszejgrupy,którajest
posyłananarynekpracy.Współcześnieznacznaczęśćmłodychkontynuujenaukę
48
Ibidem,s.248.
49
A.M.Rogaczewska,WpływedukacjinastrukturęspołecznąnapodstawiekoncepcjiRandallaCol-
linsa,nKulturaiEdukacja”2006,nr2-3,s.124.
50
51
52
Ibidem,s.121.
Ibidem.
Ibidem,s.124.
25
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
