Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
dotyczyrównieżpsychologiijakodyscyplinyakademickiej.Wszelkana-
ukastanowifragmentkultury-natejsamejzasadzie,coreligiaczysztuka,
zatemtakżepsychologiajestelementemkultury.Pozostajetylkopytanie,
czymaonanależećdonkulturyświatowej”-zglobalizowanej,awłaściwie
zokcydentalizowanej,czyteżdokulturynarodowej(etnicznej),specyficz-
nejdlaokreślonejludzkiejwspólnoty.Założenieozachowaniuodrębności
(lecznieizolacji!)kulturyrodzimejskutkujejednoznacznymwnioskiem,
żerównieżpsychologia,czerpiączglobalnegodorobku,winnapozostać
(stawaćsię)naukąlokalną.
Jedenzrozważanychroboczychtytułówniniejszejmonografii-nSla-
vicorslavishpsychology?”(nawettutajnieobyłosiębeznmakaronizmu”),
zawierawsobiepytaniebadawczeoto,czy(wjakimstopniu?)polska
psychologiaakademickanosiwsobieznamionansłowiańskości”
,czyteż
waspekciemerytorycznymbudowanajestwyłączniewoparciuonnie-
wolnicze”naśladowaniedokonańiustaleńbadaczyzachodnich,przede
wszystkimamerykańskich.Pobieżnynawetprzeglądrodzimejliteratury
wskazujenasilnywpływpsychologiiokcydentalnejnaformułowanenad
Wisłąteorie,przeprowadzanebadaniaisposóbmyśleniaozjawiskach
psychicznych.Psychologiaświatowaopieraswojebadanianiemalwyłącz-
nienapróbachzpopulacjizachodnich(Budzicz2015),zaśpolskastop-
niowotracirodzimąnomenklaturęakademickąnarzecztejkopiowanej
zdyskursuokcydentalnego,głównieamerykańskiego(Pankalla,Kośnik,
wprzygotowaniua).Zanurzeniepsychologiiwlokalnym,słowiańskim
kontekściejestnatomiastzjawiskiemjaknajbardziejpożądanymzewzglę-
dunazwiększenieadekwatnościopisówpsychologicznegofunkcjonowa-
niaPolaków.Indygenicznośćpolskiejpsychologiiakademickiejwymaga
pogłębienia-nienależyuciekaćodnaukiosamymsobiewuniwersalizm,
wręczprzeciwnie,podkreśleniawymagalokalnośćprocesówpsychicz-
nychorazichścisłyzwiązekznaturalnymdlajednostkikontekstemhi-
storyczno-kulturowym,wktórymzostaławychowana,aktórystanowił
podstawędlajejpsychologicznegorozwoju:konstruowaniatożsamości,
określaniawartościczytworzeniasięokreślonegosposobupostrzegania
świata.Wnaszymprzypadkujesttokontekstpolski,któregopodstawę
irdzeństanowikulturadawnejSłowiańszczyzny.
Wdobieodradzaniasięruchówrodzimowierczychnaświecie,wtym
iwPolsce(ważkiproblemtożsamościmitycznej,korzenipsychokulturo-