Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
EdwardOlszewski
tzn.prowadządotworzenianowychsystemówwartości,tworząirealizują
wpraktycenowewizjeładuspołecznego,zmieniająukładystosunkówspołecz-
nychitworząnoweinstytucje”
4
.LudwikKrzywickiwskazuje,żeruchyspołeczne
(polityczne)rodząsięnagrunciekonfliktuinteresówgrupspołecznych,które
stopniowowywołująniezadowolenieokreślonychgrupspołecznych,frustracje.
Rozproszonestanyniechęci,poczuciekrzywdypowodująniezadowoleniegru-
powe.Następniespontanicznierodzisiękrytycznaocenawarstwyuprzywilejo-
wanej,przeradzającasięniekiedywodruchowewybuchynienawiści.Wreszcie
pojawiasięosobalubgrupa,któraartykułujeluźne,rozproszonezarzuty,for-
mułujecele,idee,metodypostępowaniaihasła,organizującwarstwęspołeczną
(grupę)dodziałania(walki)
5
.Zauważyćnależy,żeautorkoncentrujesięna
ruchuklasy,warstwyczyinnejgrupyupośledzonejzmierzającejdouzyskania
wyższegostatususpołecznego.Wpraktycemamyteżdoczynieniazruchami
poparciastatusquoczyobronyokreślonegoreżimupolitycznego(rodzącegosię
spontanicznielubodgórnieorganizowanegoprzezwładzę).uRuchspołeczny
-pisałHenrykPrzybylski-jestrezultatemobiektywnegorozwojusprzeczno-
ścispołecznych,wyrastającychnabaziedynamikirozwojusiłwytwórczych”
6
.
RozważanianatematdziałańmasowychiruchówspołecznychPiotrSztompka
podsumowujestwierdzeniem,iżuruchyspołecznetonajbardziejskomplikowany
przejawaktywnościzbiorowej.Stanowiąkategorięgraniczącąpomiędzydomeną
płynnychdziałańindywidualnychizbiorowych,abardziejskrystalizowanymi
obiektamispołecznymi.[...]wobrębieruchuwyłaniasięcorazbardziejzłożo-
naiutrwalonaorganizacja[...]ruchwbudowujesięwtrwałe,szerszestruktu-
rypaństwowe,przekształcającsięwstowarzyszenia,frakcje,klubyczypartie
polityczne”
7
.Winnymmiejscuautorprzytaczawypowiedzi,iżnaszeczasysą
uerąruchówspołecznych”
,anawetżewspółczesnespołeczeństwastająsięcoraz
wyraźniejuspołeczeństwamiruchówspołecznych”
8
.R.EyermaniA.Jamison
4
J.Szczepański,Elementarnepojęciasocjologii,PWN,Warszawa1970,s.522.
5
L.Krzywicki,Wstępdohistoriiruchówspołecznych,Warszawa1926,s.153;idem,Rozwójspołeczny
wśródzwierzątiurodzajuludzkiego,uStudiaSocjologiczne”
,Warszawa1951,s.222.
6
H.Przybylski,Politologia,Wyd.Śląsk,Katowice1996,s.59.
7
8
P.Sztompka,op.cit.,s.173.
Ibidem,s.158.PozaogólnikowymisformułowaniaminiedefiniujeruchuspołecznegoJürgSteiner,
wskazującjedynie,żepojęcietoobejmujetakichaktorówscenypolitycznej,jakruchyekologiczne,
ochronyśrodowiska,pokoju,kobiet,młodzieżowe.Dodaje,żemająonezazwyczajluźnąorga-
nizacjęipozostająwścisłymzwiązkuzpartiamipolitycznymi,innezachowujądystanswobec
partiiigrupinteresu.J.Steiner,Demokracjeeuropejskie(tytułoryginału:EuropeanDemocracies,
1991),Wyd.WSPwRzeszowie,Rzeszów1992,s.277.Nadalszychstronachautorcharakteryzuje
ruchyetniczne,ochronyśrodowiska,pokoju,kobiet,ruchmłodzieżowy.
