Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
R.A.Podgórski–Ideeiwartościweuropejskimdziedzictwieaksjologicznym
to,codostarczazadowolenia,przyjemności;to,colepiej,żebybyło,niż
niebyło;to,coobowiązuje;to,codomagasięistnienia;tocostanowibyt
udoskonalającyludzkieczłowieczeństwo.
Naogółprzyjmujesię,iżpojęcienwartość”stanowipodstawowąka-
filozofiistanowiteorięwartościlubwartościowania,któraomawianaturę
wartości,kryteriumwartości,jejrodzajówihierarchii.Poprzezaksjologię
filozofiapokazuje,jakżyć,jakimiwartościaminależysięposługiwać,aby
racjonalniejmyśleć,budowaćwłasneczłowieczeństwo,wziąćodpowie-
Naaksjologięskładająsięwartości,októrychmożemypowiedzieć,
żesąpewnymiideałami,stojącymiupodstawnaszegomyślenia.Dlatego
ideałyaksjologicznewyrażająnaszezaangażowaniemoralnewżyciuspo-
łecznym,wyrażającnasząświadomośćaksjologiczną.Poprzezświadomość
aksjologicznąwyrażamynaszewartości,poglądy,zachowania,postawy
moralne.Wartościzatemdecydująotymjacyjesteśmy,jakimamystosunek
wobecsiebieiswoichnajbliższych,jaksięzachowujemywotaczającym
Wszelkiewartościweryfikujenaszesumienie,którestanowinormępo-
stępowaniaczłowiekapokazującocenęnaszychdecyzjimoralnych.Brak
własnychocenmoralnychwskazuje,żeczłowiekpozostałnaetapiemoral-
nościheteronomicznej(dziecka,człowiekaniedojrzałego).Bezgraniczne
zaufaniejednemusystemowiwartościniejestdobre,ponieważwszystko,
coprzechodziprzezdziałaniaczłowiekajestskażoneniedoskonałością.
Pieczywok,Degradacjaaksjologicznejkulturybezpieczeństwaczłowieka,nZeszyty
NaukoweWSOWL”nr2(160)2011,s.186.
Kowalczyk,Człowiekwposzukiwaniuwartości.Elementyaksjologiipersonalistycz-
nej,Lublin2006,s.5-6.
Tischner,Impresjeaksjologiczne,nZnak”1970,nr2/3,s.204;Tischner,Jatranscen-
dentalnewfilozofiiEdmundaHusserla,nStudiaTheologicaVarsaviensia”1964,nr1/2,
s.535-578;Tischner,JatranscendentalnewfilozofiiEdmundaHusserla,[w:]tenże,Studia
zfilozofiiświadomości,Kraków2006,s.3;Tischner,Aksjologicznepodstawydoświad-
czenia„ja”jakocałościcielesno-przestrzennej…,dz.cyt.,s.53;Tischner,Czymjest
„ja”transcendentalne?,[w:]Żarnecka(red.),Szkicefilozoficzne.RomanowiIngardenowi