Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
współkreującymówczesnąrzeczywistość,cotrafniezauważyłjuż
cesarzJulianApostata,podejmującwysiłkiwkierunkuodsunięcia
chrześcijanodkształceniamłodychludzi.
Współczesnyobrazgrecko-rzymskiejedukacjiiówczesnejmyśli
pedagogicznejnadługielatazostałukształtowanyprzezdziełaW
.Jaege-
ra,aprzedewszystkimH.I.Marrou2.Pracategoostatniegostworzyłasta-
tycznyimonolitycznymodelwychowaniaantycznego,powielanyprzez
następnepokoleniabadaczy.Wefekcieupowszechnieniasiętegomodelu,
wychowanieikształceniewpóźnymantyku(IV-VIw.)postrzeganebyło
główniepoprzezpryzmatdziałalnościchrześcijaństwawtymobszarze,
którezjednejstronyprzejęłoszkołyklasyczne,azdrugiejwystępowało
przeciwkotymideałomkulturyklasycznej,którebyłyniezgodnezchrześ-
cijańskąwizjąwychowania.Zaowocowałotozjednejstronybujnymroz-
kwitembadańnadrefleksjąpedagogicznąOjcówKościołaikształtem
edukacjiwczesnochrześcijańskiej,alezdrugiejstronyignorowaniem
dorobkupedagogicznegopóźnoantycznychpogan3.Tanierównowaga,
częściowozrozumiałazewzględunawielkośćibogactwoźródełpatry-
stycznych,wymagachociażbyczęściowejnaprawy.Poznaniejakśrodowi-
skapogańskiewIVwiekun.e.postrzegałyszerokorozumianąedukację
możebyćistotnymelementemrekonstrukcjimentalnościówczesnego
społeczeństwapóźnorzymskiego.Odtworzenieantycznegodyskursu
nadwychowaniemikształceniem,jakitoczyłsięwtymokresie,może
byćtakżeistotnymwkłademdopokazaniapodstaweuropejskichtra-
dycjiedukacyjnych.
2W
.Jaeger,Paideia,tł.,M.Plezia,t.1-2,Warszawa1962;H.I.Marrou,Historia
wychowaniawstarożytności,tł.S.Łoś,Warszawa1960;krytyczniewstosunkudotego
modeluzob.J.Jundziłł,SyntezaantycznegokształceniaiwychowaniawujęciuHenri
IrenéMarrou,(w:)Szlakamiprzeszłościiczasówwspółczesnych,red.K.Puchowski,
J.Żerko,Gdańsk1996,s.378-384;idem,Pedagogikarzymskawbadaniachhistoryków
XXwieku,Meander1989,z.4/5,s.205-215;idem,Nowetrendybadawczeizasoby
źródłowewstudiachnadhistoriąwychowaniawstarożytnejGrecjiiRzymie,(w:)Me-
todologiabadańnaukowychhistoriiwychowania,red.T.Jałmużna,IiG.Michalscy,
Łódź1993,s.106-112.
3Literaturadotyczącawychowaniaikształceniawczasachantykuwczesno-
chrześcijańskiegozob.-S.Longosz,Małżeństwoirodzinawstarożytnościchrześcijań-
skiej.Materiałybibliografczne,VP1985,z.8-9,s.443-507;J.U.Krause,DieFamilie
undweitereantropologischeGrundlagen.Bibliographiezurrömischensozialgeschichte1,
Stuttgart1992,s.197-200.
8