Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12|
Wstęp
obrony(ochrony)przedsamymsobą,przedskutkamidziałańpodejmowanych
przezczłowiekawprzęgniętegowsystemdystrybucjiiredystrybucjidóbr(ryzy-
kownychwytworównowoczesności).
Należypodkreślić,żeskalaprodukcjiodpadówniebezpiecznych,wtym
przedewszystkimwszechobecnegowekosystemachplastiku,budzinietylkonie-
pokój,alewręczprzerażenie.Trudnojużznaleźćwskaliglobalnejnienaruszone
przezcywilizacjęsamoregulującesięnaturalneenklawy.Ludzkośćosiągnęłapu-
łaprozwojowydalecewykraczającypozasamoryzykogenerowaneprzezświat
bytówprzyrody.Obecnieetiologiiryzykanależyupatrywaćprzedewszystkim
wświeciebytówkultury(techniki).Samczłowiekwskutkachswojejdziałalności
stajesięznaczącymelementemwzrosturyzyka.Coistotne,niemożnatejzależ-
nościrozpatrywaćlitylkowkategoriiopisu,stwierdzeniafaktu.Ważnyjesttu
aspektnormatywny,refleksyjny,wpływającynailościowąijakościowąreakcjęna
aktualneipotencjalnezagrożenia,przyczynymniejlubbardziejakceptowalnego
ryzyka.Częstotliwośćiidentyfikacjawystępowaniaprawdopodobieństwanieko-
rzystnychzdarzeń(zjawisk)stajesięelementemnowejponowoczesnejkultury.
Skoroniedasięjużmarginalizowaćskutkówubocznychmodernizacji,należyje
jakośzracjonalizować,nadaćimstatusnnaturalnych”elementówrozwoju3.Pro-
cesymodernizacyjneiwzrostryzykaściślesprzężonesązzasadąprzyczynowości.
Poszukujesięprzyczynzagrożeń,balansującnagranicydwóchczynów:kon-
strukcyjnegoidekonstrukcyjnego.Interpretacjaikategoryzacjaowychczynów
powiązanajestzkontekstamispołecznymiiprawnymi.Identyfikacjazależności
przyczynowo-skutkowejmożemiećcharakterintuicyjny,nienaukowy,zdrugiej
stronywynikibadańmogąbyćpodporządkowaneinteresowiekonomicznemu
iowazależnośćbędziebagatelizowana.TrafniezauważaUrlichBeck,iżzwiązków
przyczynowychmożnasiętylkodomyślaćin(ł)zakładać,żesąprawdziwe,(ł)
wtymsensieryzykojestniewidoczne.Przypisywanamuprzyczynowośćpozo-
stajezawszemniejlubbardziejniepewnaiprowizoryczna.Wtejperspektywie
równieżwpowszechnejświadomościryzykachodzioświadomośćteoretyczną,
aprzeztounaukowioną”4.Wzrostryzykaiindywidualizacjazagrożeńrodząpyta-
niaoichgenezę.Tam,gdziezwiązekprzyczynowywydajesięwyraźny,jestmini-
malizowanyprzeztrudnydozredukowaniakontekstspołeczny(ekonomiczny).
Zpunktuwidzeniamakroprocesówdystrybucjidóbrdostrzeganieryzykaniejest
3
Przykłademracjonalizacjizjawiskawojnyjestteoriawojnysprawiedliwej.
4
U.Beck,Społeczeństworyzyka.Wdrodzedoinnejnowoczesności,tłum.S.Cieśla,
Wyd.Scholar,Warszawa2002,s.38.
