Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Historia
wyzwalającejiuświęconejzakładacałkowiteodwróceniesytuacji.Jednostkimiały
pamięć,zbiorowościmiałyhistorię.Idea,żetozbiorowościmająpamięć,zakłada
głębokieprzekształceniemiejscajednostekwspołeczeństwieiichstosunkówze
zbiorowością.
Oweprzemianyniejednokrotnieprowadządokonfliktów,jaknp.weFrancji
w2005r.,kiedytowybitnihistorycyzaprotestowaliprzeciwkouchwaleparla-
mentupotępiającejludobójstwoOrmianizakazującejkwestionowaniagowba-
daniachhistorycznych.Wcześniejpodobnekontrowersjewiązałysięzestudiami
nadHolocaustem.Wrezultaciewniektórychkrajachpoglądytzw.negacjonistów
(ludzikwestionującychZagładę)sąpenalizowane.
Wstudiachnadpamięciąhistoryczną,którezczasemstałysięjednymzezna-
kówrozpoznawczychwspółczesnejhumanistyki,możnawyróżnićgeneralnietrzy
podejścia.
Pierwszymznich-dodam,najbardziejzakorzenionymwpolskiejrefleksji
nadpamięcią-jestpodejściesocjologiczne.SięgaonotradycjiÉmile)aDurk-
heima,Maurice)aHalbwachsaiłStefanaCzarnowskiego.
WPolscezapoczątkowanezostałonaszersząskalęprzezNinęAssorodobraj-
-Kulę,skądinąduczennicętegoostatniego.Obecniesocjologicznytypstudiów
nadpamięciąwidocznyjestwpracachm.in.BarbarySzackiej,AndrzejaSzpo-
cińskiegoiPiotraT.Kwiatkowskiego.Klasycznąmetodąstosowanąprzezwspo-
mnianychbadaczyjestmetodaankietowa.Niekiedytowarzysząjejinne-analizy
dokumentówosobistychiwywiadupogłębionego.Metodaankietowasłużydo
badaniawspólnegostanuwyobrażeńgrupy(najczęściejnarodowej).Określasię
wtensposóbwartościinormyspołecznetworzącewspólnotęijejwspółczesną
tożsamość.BarbaraSzacka(2006:34-35)trafniezwróciłauwagęnajejograniczo-
nośćiswegorodzajuselektywność:
Badaniaankietowepozwalająpoznaćkliszewystępującenapoziomieświadomości
jednostkowejorazokreślićstopieńichpopularności,natomiastnieodpowiedząna
pytanieostopieńinternalizacjiwypowiadanychopinii.Pozostawiająsprawęotwar-
tąto,czyludzietakmyśląnaprawdę,czyteżtylkomechanicznieodpowiadająna
danepytanie,takjaktegomniejlubbardziejprzypadkowosięnauczyli.
Jakieobszaryproblemowewchodząwzakrestakrozumianychempirycz-
nychstudiównadpamięcią?Badasiępoglądynatematprzeszłościobecne
wdyskursiepublicznym.Jesttozatemanalizatreścikomunikatówkierowanych
doszerokiegogronaodbiorców.Wcentrumzainteresowaniapozostajetakże
pamięćpotoczna,postrzeganajakosferaautonomicznawobecwizjidominu-
jącychwpropagandzieczyedukacjiszkolnej.Ponadtoprzedmiotemrefleksji
