Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Emigracjapo1794r.–Paryż,Wenecja,Drezno,Turcja
31
pisanowakciezałożycielskim–wktórymduchwolnościnieustał,uszlizrąk
nieprzyjacielskichobywatele,którzyjegocząstkęskładają”.Deputacjawspół-
działałaściślezkonspiracjąkrajową,dążyładopowstanianaziemiachpol-
skich,wspartegofrancuskąinterwencjąmilitarną,liczyłanapomocSzwecji,
DaniiiTurcji.Uważano,żefrancuskiewzoryrewolucyjnenależyprzenieśćna
gruntpolski.Itak,niepodległaojczyznamiałabyćrepublikańska,awalkę
zzaborcaminależałopodjąćnietylkoopolitycznąwolność,aleiospołeczne
wyzwolenieludu.
Pomiesiącu–22września1795r.–DeputacjaPolskastanęłaprzed
Konwencją,przedstawiająclosPolskiiżądającpomocy,cozostałoodrzucone:
rewolucyjnaFrancjaanichciała,animogłaczynniezaangażowaćsięwsprawę
polską.ToniepowodzeniedoprowadziłodokonfliktuwDeputacji–przeciw
większościrepublikańskiejwystąpilidziałaczeumiarkowani,tworzącwpo-
czątkach1796r.grupęPolskichUchodźcówzBarssem,Wybickimigen.Wiel-
horskim,nawiązującąpolityczniedodawnejAgencji.PolscyUchodźcyliczyli
naautorytetgen.Dąbrowskiegoiobjęcieprzezniegodowództwanad
projektowanąpolskąformacjąwojskowąprzybokuarmiifrancuskiejwalczącej
nadRenem.
PokójwBazyleiiperspektywasojuszufrancusko-pruskiego,skierowa-
negoprzeciwAustrii,awkonsekwencjitakżeRosji,byłyinterpretowaneprzez
kołaemigracjipolskiejweFrancjiorazwojskowychspiskowcówwWarszawie
jakosprzyjającesprawiepolskiej.Spodziewanosięwojny,którapozwolina
odtworzeniewojskapolskiegodowalkizAustriąiRosją.Wybickizachęcałgen.
DąbrowskiegodoprzyjazdudoFrancjiwceluzorganizowanialegionówpol-
skich.Wlutym1796r.DąbrowskiwyjechałzWarszawyiwdrodzedoFrancji
przeprowadziłwmarcu1796r.wBerlinierozmowyzkrólemFryderykiem
WilhelmemIIorazwojskowymipruskimiidyplomatamifrancuskimi,przed-
stawiającpropozycjewywołaniaantyaustriackiegoiantyrosyjskiegopowstania.
ZwyzwolonychziemmiałobyćodbudowanepaństwopolskiezwiązanezHo-
henzollernami.TympruskimmirażompatronowałarewolucyjnaFrancja,
zadowolonazoderwaniaPrusodkoalicjiipragnącazabezpieczyćsiędywersją
mogącąsparaliżowaćewentualnąkonsolidacjęsiłmonarchicznejEuropy
wwalcez„jakobińskązarazą”.WBerlinienaryzykowojnyzRosjąiAustrią
naprawdęniktniemiałochoty,toteżtefantastycznekoncepcjepolskichdzia-
łaczy,szukającychgorączkowo„punktuArchimedesa”dlasprawypolskiej,
szybkoupadły.
WyprawaDeniski.LiczononawspółdziałaniezTurcją,którademonstracyjnie
nieuznałarozbiorówPolski,copozwalałoprzezpewienczasutrzymywać
LegacjęPolskąwKonstantynopolu.EkspansjaRosji,dążącejdowyparcia
TurcjizBałkanów,groziłanowąwojną.Popychalidoniejtakżefrancuscy
agencipolityczni–chodziłoodywersjęuniemożliwiającąbezpośredniudział