Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanuszRadziwiłłniemiałokazjiwykazaćsięnapolubitwy,
boiczasytemuniesprzyjały.PanowanieWładysławaIV(przy
całejwojowniczościitalentachwojskowychkróla)byłojednym
znajbardziejpokojowychwhistoriiRzeczpospolitej.W1635roku
takwyczekiwanaprzezmonarchęwojnazeSzwecjąostatecznie
niewybuchła-doszłodorozejmu.Okresowowybuchającepo-
wstaniakozackietłumiłostacjonującenaUkrainiewojskokoron-
ne,anaLitwienieutrzymywanowówczasnawetstałejarmii,za-
temiżycieobozowebyłoksięciuobce.Jedynymwzorcem,zktó-
regomógłczerpaćwiedzęowojnie,byłjegoojciec.Od1645roku
WładysławIVsnułjednakwielkieplanywojnyzTataramiiOsma-
namiitowjakiśsposóbstałosiędlaksięciaJanuszaprzełomowe.
Nietylkodlatego,żemógłbywziąćudziałwdziałaniachwojen-
nych,alerównieżztegopowodu,żespadłynańnowekrólewskie
nadania.Książęwrazzojcembyłtakżeuwikłanywważkiesprawy
religijne.Zacznijmyjednakodpoczątku.
W1635rokuWładysławIVnadałksięciustarostwokamie-
nieckie.W1636rokukról,wróciwszyzPrus,niemalcałelatospę-
dziłnaLitwie,gdzieoddawałsięswojejulubionejrozrywce,czyli
polowaniu(izapewnepozbawianiucnótmiejscowychkobiet).
9wrześniadoszłodogłośnegoincydentu,któregojednymzboha-
terówbyłwłaśnieksiążęJanusz.ObajRadziwiłłowie,ojciecisyn,
wzięliudziałwradziesenatu,którązwołałkról.Loschciał,żetego
samegodniaucztęwydałreferendarzwielkilitewskiMarcjanTry-
zna,aczęśćsenatorów,uprzedniopopiwszynasutozakrapianym
bankiecie,przyszłanaradępodchmielona.WładysławIVzażyczył
sobie,byprzedmiotobradodczytałsenatorzKorony,czylibiskup
przemyskiPiotrGembicki.Spotkałosiętozwielkimiprotestami
Litwinów,którzyoburzenistwierdzili,żeskororadaodbywasię
naterenieWielkiegoKsięstwa,toprzedmiotobradodczytaćwi-
niensenatorzLitwy.Powstałoczywiścietumultidoszłodoostrej
kłótnimiędzysenatoramilitewskimiakoronnymi.WładysławIV
próbowałuspokoićsytuację.Postanowiłzamknąćobradyipole-
ciłwszystkimudaćsięnanabożeństwoodprawianezokazjijego
wyjazduzWilna.Wtymsamymmomenciegłoszabrałjednak
18|JAKUBJĘDRZEJSKI|HETMANIIDOWÓDCYIRZECZPOSPOLITEJ
