Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
III.Edukacja
PrzyszłyzwycięzcaspodŁojowaiSzkłowaodebrałedukacjęwoj-
skową,leczwprzeciwieństwiedoinnychmagnatów,którzyzgłę-
bialiarkanasztukiwojennej,byłaonadośćskromna.KsiążęJanusz
czyniłpostępywnauce,choćkuzmartwieniuojca,niebyłyone
spektakularne.KrzysztofIIchciałjednak,bysynwyjechałzagranicę,
kiedyskończyszesnaście-osiemnaścielat.Narazienaukipobierał
naLitwie,zdradzałzainteresowanietańcem,malarstwemisztuką
(książępodobnozostawiłposobiekilkaobrazów,jednaknigdyich
niezidentyfikowano).Niebyłdobregozdrowia,wykazywałsięra-
czejlenistwem.Doćwiczeńfizycznych,jazdykonnejczyszermierki
wkażdymrazieksięciaJanuszaniespecjalnieciągnęło.Ważnąrolę
wprzyszłejedukacjimłodegomagnataodegrałyConsideracjestrony
wysłaniaksięciaJanuszadoobcejziemi,któretospisałw1622roku
jegoojciec.Byłatoinstrukcjaprzyszłejzagranicznejedukacjisyna.
NiebędziemyanalizowaćszczegółowotreściConsideracyi…,wspo-
mniećjednaknależy,żeKrzysztofIIzalecał,bysynuczyłsięrzeczy
przydatnychnapolubitwy,matematykiudlawymierzaniaodległo-
ści,wysokościmiejsciinszychtympodobnychrzeczy”
,jazdykonnej
orazszermierkiiwreszcie,ujeślisięgdzieokazjapodabyćwwojsku
którym,przypatrzećsięmoże[książę]sposobom,fortelomrozma-
itym,porządkomwojennymiinszymrzeczomdosprawrycerskich
należącym,cowczasyprzyszłepotrzebnebędzie”
.
Książęwyruszyłnazagranicznąwędrówkę13września
1628roku.Ojcieczalecałmłodzieńcowi,byjaknajwięcejprzeby-
wałwpaństwachprotestanckichiwmiaręmożliwościstroniłod
katolików.Zalecałtakże,byksiążęJanuszodwiedziłdworyksią-
żątprotestanckichiodnowiłznimiprzyjaźńdomuRadziwiłłow-
skiego.TymsamymKrzysztofIImógłściągnąćnasiebiekłopoty,
ponieważpozostawałwkonflikciezZygmuntemIIIirozsiewano
pogłoski,żehetmanpolnychcejegodetronizacji.Mówionotak-
że,żeKrzysztofIIRadziwiłłuwikłanybyłwantykrólewskispisek
ichciałobalićprawowitegomonarchęnarzeczGastonaOrleań-
skiego,bratakrólaFrancjiLudwikaXIII(skądinądkatolika).Urszula
14|JAKUBJĘDRZEJSKI|HETMANIIDOWÓDCYIRZECZPOSPOLITEJ