Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
FilozofiaFregegojestniejako„produktemubocznym”jegobadańnadpod-
stawamimatematyki.Możnazatempowiedzieć,żeFregebyłfilozofującym
matematykiem.Wswychlistachskarżyłsię,żedlafilozofówjegopisma
zbytmatematyczne,adlamatematyków1zbytfilozoficzne13.Wliście
doAntonaMarty’egopisał,żetrudnojestmuznaleźćmożliwośćpubliko-
waniawczasopismachfilozoficznych14.
MichaelDummettuważa,żeFregeprzeobraziłsięzmatematykawfi-
lozofa,aniebanalnetezyfilozoficzne(naprzykładzzakresufilozofiijęzy-
ka)obecnewjegopismach15.Piszerównież,żeFregenazywałwiele
zinteresującychgozagadnieńlogicznymi,przyjmującszerokierozumienie
logiki,nietylkojakonaukizajmującejsięwynikaniem16.
GottlobFregeopublikowałokoło40prac,wtymtrzyksiążki(jedną
dwutomową).Wieletekstówpozostałoniepublikowanychzajegożycia,
niewszystkieprzetrwałyzawieruchędrugiejwojnyświatowej.Uważasię,
żewśródocalałych,aniepublikowanychtekstówtrzypróbynapisania
podręcznikazlogiki17.
Otonajważniejszetematyfilozoficzne,jakieprzewijałysięwfilozofii
Fregego:definicjaliczby,koncepcjaprawdy,koncepcjaobiektywności,tak
zwanetrzykrólestwa,filozoficznakoncepcjajęzyka,obronaracjonalizmu
epistemologicznego.
WprawdziepublikacjeFregegozajegożyciaczytalitylkonieliczni,ale
bylitonietuzinkowiczytelnicy.Czterechznichwyznaczyłobiegdwu-
dziestowiecznejfilozofii:EdmundHusserl,Russell,Wittgenstein,Rudolf
Carnap.Innyczytelnik,mianowicieGiuseppePeano,istotniewpłynąłna
kształtwspółczesnejlogiki18.
13Zob.H.Sluga:GottlobFrege.TheArgumentsofthePhilosophers.Londonand
NewYork1980,s.162.
14FregeanMarty,29.08.1882.GFB,s.118.
15M.Dummett:TheInterpretationofFrege’sPhilosophy...,s.36.
16Ibidem,s.37.
17G.Frege:Logik[187911891].NS,s.118;Idem:Logik[1897].NS,s.1371163;
Idem:EinleitungindieLogik[August1906].NS,s.2011212.Wpierwszymzwymienio-
nychtekstówFregecharakteryzowałlogikęprzednapisaniempierwszegotomuGG,drugi
tekstzostałnapisanypoukazaniusiępierwszegotomuGG,atrzeci1poopublikowaniu
drugiegotomuGGiposformułowaniuantynomiinapodstawiejednegozaksjomatówtam
przedstawionegownimsystemu.Wartobyłobyprześledzić,jakzmieniałosięFregego
rozumienielogikipoprzejściutakważnychetapówjegożycianaukowego.Beaneyuważa,
żeLogischeUntersuchungenmożnapotraktowaćjakoostatniąpróbęnapisaniaksiążki
zzakresulogiki.TamFregeprzedstawiałswetezynatematprawdy,myśli,sensuikorelatu
semantycznego,naturylogiki,negacjiorazogólności.Zob.M.Beaney:Introduction...,
s.9.
18PeanozmodyfikowałswąnotacjęlogicznąpozapoznaniusięzpracamiFregegoiko-
respondencjiznim.NotacjęPeanaprzyjąłRussell.TymsposobemRusselldowiedziałsię
opracachFregego.Por.M.Beaney:Introduction...,s.617.