Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Entropiawprocesachgospodarczych
43
Majoranawidziałprzyszłośćekonomiiiinnychnaukspołecznychwstosowaniu
prawstatystycznychznanychwtermodynamiceimechanicekwantowej.Nie
sprecyzowałjednakdokładnegoprogramurozwojuekonofizyki(Mantegna
2005).NatomiastRawita-Gawrońskiwskazywałwprostnakoniecznośćwpro-
wadzaniadoekonomiimetodfizyki,zwłaszczatego,conazywałmomentem
aleatoryjnym.Rozumiałprzeztoteorięprocesówstochastycznychidynamikę
nieliniową,którawjegoczasachpraktycznienieistniała,alektórejnarodzi-
nyprzewidywał(Rawita-Gawroński1958).Ponadtosformułowałczternasto-
punktowyprogramrozwojuekonofizyki,opublikowanypopolskuw1958roku
(Jakimowicz2020).
Podstawąekonofizykijestobserwacja,żesystemyekonomiczneisystemyfi-
zycznemożnaprzedstawićprzyużyciutegosamegojęzykanaukowego,zatem
ichopismożekorzystaćzewspólnejteorii.Najważniejsząrolęodgrywajątuho-
mologielogiczne,którewystępująwtedy,gdyprzyczynykształtującedynamikę
określonychobiektówlubzjawisk,fizycznychiekonomicznych,odmienne,
aleprawaformalne-identyczne.Odkryciehomologiilogicznychmożeprzy-
spieszyćrozwójnaukijakocałości,gdyżtesameteorieimodelemogąprzeni-
kaćdoróżnychdziedzinnauki.Zjawiskotościślewiążesięzesformułowaną
przezLudwigavonBertalanfy’egozasadąizomorfizmu,zgodniezktórąmiędzy
systemamibadanymiwwieludziedzinachwiedzymogąwystępowaćpodobień-
stwastrukturalne.Zasadaizomorfizmuleżyupodstawopracowanejprzezniego
ogólnejteoriisystemów(vonBertalanfy1984).
Czasemautorzydefiniująekonofizykęjakodziałalnośćfizykówpodejmują-
cychpróbyrozwiązaniaproblemówekonomicznychmetodamifizyki,takimijak
dynamikanieliniowa,teoriaprocesówstochastycznych,automatykomórkowe
czymechanikakwantowa(Mantegna,Stanley2001).Takadefinicjajestraczej
trudnadoprzyjęciaprzezekonomistów,gdyżstawiaichwrolibiernychobser-
watorówtego,codziejesięwichnauce.Coprawda,po1995rokuwiększąaktyw-
nośćwdziedzinieekonofizykiwykazywalifizycy,alezczasemsytuacjazaczęła
sięzmieniaćicorazwięcejekonomistówpodejmowałopróbywykorzystania
osiągnięćfizykiwbadaniurynkówigospodarek.Wydajesię,żestabilnyrozwój
ekonofizykiwprzyszłościbędziemożliwytylkowwarunkachtrwałejwspółpra-
cyprzedstawicieliobunauk,awięcekonomistówifizyków.
Ekonofizykaiekonomiagłównegonurtudosiebiebardzopodobneze
względunacel,którymjestrozwiązywanienajbardziejpalącychproblemów
ekonomicznych.Jednakróżnicewmetodologiisprawiają,żeoneodrębnymi
dziedzinaminauki.Wzasadzieekonomiagłównegonurtujestnaukądedukcyj-
opartąnamodelowaniumatematycznym.Częstotwierdzisię,żeprzesłanki,
naktórychbudujesięmodeleekonomiczne,przypominająreligijnedogmaty
(Nelson2014).Natomiastekonofizykajestnaukąindukcyjnąopartąnabada-
niachempirycznych,mającąszukaćzwiązkówwdanychiwyjaśniaćpodstawowe