Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zyskiwaniawbliższejlubdalszejperspektywiemocnejpozycjispołecznejispy-
chaniainnychgrupnaprowincjężyciaspołeczno-politycznegokraju.Wielegrup
tkwiącychwzłotejklatceautonomii(W.Welsch,2005,s.58)niechcewalczyć
odominacjęrealną,leczwyłącznieouznaniewuniwersalistycznymporządku
symbolicznym,gdzieniekwestionowanyprymatwiedziejęzyknarodowy(etnicz-
ny).Ważnymielementamisferysymbolicznejnazwymiastistanów,znajomość
hymnunarodowego,jakrównieżpewneelementytradycji,którenieprzystając
dootaczającejrzeczywistości,stanowiąconditiosinequanonkulturyetnicznej
(narodowej),np.kultkrowy(Indie),prawo(czasamijakopowinność)donoszenia
specyficznegookryciazewnętrznego,mającegoznamionasymbolu,jakchociażby
noszenieturbanówprzezSikhówmieszkającychwKanadzie,USAczywinnych
niehinduistycznychkrajach.Żądanie(wymaganie)uznania1przyznaniastatusu
dlasymbolinietylkowystępujewmultietnicznejpolitycekrajówAzjiczyAfryki,
aledotyczytakżewszystkichzróżnicowanychetniczniespołeczeństw,którefak-
tycznieotwartenaodmiennościkulturowerównieżwwymiarzesymboli.
WteoretycznychanalizachprzyczynkonfliktówetnicznychautorEthnic
GroupsinConflictwskazujedwaimperatywy.Paradygmatkonfliktówetnicznych
touprawnieniazbiorowe,będącepochodnągrupowychwartości(język,religia,tra-
dycja),iuprawomocnienia,tkwiącewutrwalonejpolityceispołecznejstrukturze.
Uprawnieniagrupowetodążnośćdouznaniasystemuaksjologicznegowsferze
symbolicznej.Sakralnympodłożemkonfliktuemocjeisentyment,astananta-
gonizmumacharakterspontaniczny,leczniegwałtownyiniebędącyrefleksem
uprawomocnienia.Uprawomocnienierozumianejestjakostatusgrupyutrwalony
wimiępolitykipaństwa.Jesttoinstytucjonalnyprzymus(ograniczenie),stanowią-
cyprzyczynękonfliktuprowadzącegodorealnejsukcesji.Tokonfliktwynikający
zinstytucjonalnegonakazu.
ZdaniemHorowitza,nkonfliktniepowstajewwynikuzróżnicowańipodo-
bieństwgrupowych,leczwypływazpodobnychocenznaczeniatychróżnic,
apotemutrwalasięwsferzepublicznychrytuałówpotwierdzeńiprzeciwieństw”
(P.Wróblewski,2007,s.47).Ważnymelementemkonfliktogennymjestliczba
grupetnicznychistopieńichwewnętrznegozróżnicowania,tymbardziejżesam
Horowitzodnosiswojeteoretyczneujęciekonfliktówetnicznychdospołeczeństw,
Konfliktetniczny:kontekstteoretyczny
wktórychpodziałyspołecznebardzosilne(severlydividedsocieties)(P.Wrób-
lewski,2007,s.47).Jednocześnierozważaniatemogąodgrywaćistotnąrolę
wprzewidywaniachpozycjiposzczególnychzbiorowościetnicznych.Teoretyczne
podejścieHorowitzadokonfliktuetnicznegomaodniesienieprzedewszystkimdo
państwomultietnicznymcharakterze,któremożnaznaleźć,studiującprzeszłość
iteraźniejszośćnietylkokrajówAzji,AfrykiczyKaraibów,alerównieżkrajów
EuropyZachodniejiAmerykiPółnocnej.Równocześniewskazaćmożnatrzyważne
różnicezachodnioeuropejskiejproblematykietnicznejwodniesieniudoetniczności
1
1Pojęcieetnicznośćrozumiemytutajjakonkonstelacjępierwotnychwrażliwości,sentymentów
iuczuciowychwięzi,któreuzewnętrzniająsięwzachowaniachzarównoświadomych,jakiniekon-
trolowanych(Z.Bokszańskiiin.,red.,1998,s.193),oraznjakostrukturęetnicznychsymboli,
16
powstałychjakoprzekonaniaowspólnympochodzeniu,przeszłości,wspólnychkulturowychsym-