Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów

Tomasz Opala

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

83-200-3353-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2006

Liczba stron:

473

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. Red. Opala, Tomasz . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2006, 473 s. ISBN 83-200-3353-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Opala, T.

T1 Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2006

SN 83-200-3353-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 92042, author = "", editor = "Opala, Tomasz", title = "Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2006", address = "Warszawa", isbn = "83-200-3353-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Opala, Tomasz

TI - Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2006

SN - 83-200-3353-5

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Opala, Tomasz. Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2006 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/ginekologia-podrecznik-dla-poloznych-pielegniarek-i-fizjoterapeutow-tomasz-opala-92042.

endokrynologia, ginekologia, ciąża, narządy płciowe, jajniki

Ze względu na rolę, jaką kobiety odgrywają w społeczeństwie, opieka zdrowotna roztaczana nad nimi ma ogromne znaczenie. W podręczniku w sposób kompleksowy zebrano treści przydatne w kształceniu położnych, pielęgniarek i rehabilitantów. Jest to pub...

Więcej

ISBN/ISSN:

83-200-3353-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2006

Liczba stron:

473

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1. Anatomia czynnościowa i topograficzna narządów płciowych – M. Bruska24
1.1. Anatomia, topografia i fizjologia narządów płciowych żeńskich24
1.1.1. Narządy płciowe wewnętrzne żeńskie24
1.1.1.1. Jajnik24
1.1.1.2. Jajowód27
1.1.1.3. Macica28
1.1.1.4. Pochwa31
1.1.2. Narządy płciowe zewnętrzne żeńskie32
1.1.2.1. Wzgórek łonowy32
1.1.2.2. Wargi sromowe większe33
1.1.2.3. Szpara sromu33
1.1.2.4. Wargi sromowe mniejsze33
1.1.2.5. Przedsionek pochwy34
1.1.2.6. Opuszki przedsionka34
1.1.2.7. Gruczoły przedsionkowe większe i mniejsze34
1.1.2.8. Łechtaczka34
1.2. Anatomia, topografia i fizjologia narządów płciowych męskich35
1.1.2.9. Unaczynienie i unerwienie sromu niewieściego35
1.2.1. Narządy płciowe wewnętrzne męskie36
1.2.1.1. Jądro36
1.2.1.2. Najądrze38
1.2.1.3. Powrózek nasienny39
1.2.1.4. Nasieniowód39
1.2.1.5. Pęcherzyk nasienny40
1.2.1.6. Przewód wytryskowy40
1.2.1.7. Gruczoł krokowy41
1.2.1.8. Gruczoł opuszkowo-cewkowy41
1.2.2. Narządy płciowe zewnętrzne męskie42
1.2.2.1. Prącie42
1.2.2.2. Cewka moczowa męska44
1.2.2.3. Moszna45
2. Wady rozwojowe narządów płciowych żeńskich – P. Jasiński, D. Rabiega46
2.1 Pierwotna gonada dwupłciowa i kariotyp46
2.2. Formowanie jajników49
2.3. Formowanie się żeńskich wewnętrznych narządów płciowych50
2.4. Formowanie się żeńskich zewnętrznych narządów płciowych50
2.5. Wady rozwojowe narządów płciowych u osób z kariotypem 46 XX – genetyczną płcią żeńską52
2.5.1. Wady jajników52
2.5.2. Wady jajowodów, macicy i pochwy53
2.5.2.1. Wady jajowodów55
2.5.2.2. Wady macicy i pochwy55
2.5.3. Wady zewnętrznych narządów płciowych59
2.5.4. Uwagi dotyczące diagnostyki i leczenia wad rozwojowych żeńskich narządów płciowych59
3. Higiena kobiety – D. Rabiega, J. Konieczna, E. Głyda61
3.1. Higiena okresu pokwitania61
3.1.1. Higiena skóry, włosów i narządów płciowych zewnętrznych61
3.1.2. Higiena narządu wzroku, słuchu, układu nerwowego i jamy ustnej62
3.2. Higiena kobiety w okresie rozrodczym63
3.3. Higiena kobiety w okresie okołomenopauzalnym i starczym64
3.3.1. Higiena życia65
4. Badanie ginekologiczne67
4.1. Badanie ginekologiczne osoby dorosłej – T. Opala 67
4.2. Badanie ginekologiczne dziecka – I. Rzepka-Górska, A. Błogowska70
4.2.1. Wywiad71
4.2.2. Przedmiotowe badanie kliniczne71
4.2.3. Badania dodatkowe72
5. Diagnostyczne metody obrazowania w ginekologii74
5.1. Ultrasonografia – P. Grądzki, G. Bręborowicz, E. Głyda74
5.1.1. Zasada uzyskiwania obrazu75
5.1.2. Aparatura USG75
5.1.3. Przygotowanie do badania76
5.1.4. Choroby wykrywane badaniem USG76
5.1.5. Ultrasonografia w diagnostyce rozrodczości79
5.2. Inne metody obrazowania stosowane w ginekologii – I. Szpakowska-Rzymska, K. Rzymski81
5.1.6. Zastosowanie nowych technik obrazowania w ginekologii81
5.2.1. Klasyczne metody radiologiczne82
5.2.2. Tomografia komputerowa (TK)85
5.3. Tomografia rezonansu magnetycznego (MR) – I. Szpakowska-Rzymska, K. Rzymski 86
6. Diagnostyka laboratoryjna w ginekologii89
6.1. Organizacja pracy w laboratorium – M. Chuchracki, E. Głyda89
6.2. Pobieranie i przechowywanie materiału biologicznego – M. Chuchracki, A. Szumała-Kąkol, E. Głyda 90
6.2.1. Pobieranie i przechowywanie moczu92
6.2.2. Pobieranie i przechowywanie krwi93
6.3. Zasady przygotowania materiału do badań mikrobiologicznych – A. Szumała-Kąkol 97
6.4. Badanie patomorfologiczne – P. Jasiński, T. Pisarski101
6.4.1. Rodzaje badania patomorfologicznego101
6.4.2. Zakres badania patomorfologicznego103
6.4.3. Postępowanie rutynowe z przesłanym materiałem tkankowym i zwłokami104
6.4.4. Rozpoznanie końcowe (ostateczne) mikroskopowe106
6.4.5. Terminarz badań107
6.4.6. Dokumentacja107
7. Endokrynologia ginekologiczna109
7.1. Zaburzenia okresu dziecięcego i dojrzewania – I. Rzepka-Górska, S. Wołczyński, T. Opala 109
7.1.1. Czynniki wpływające na rozwój płciowy109
7.1.1.1. Hormony podwzgórzowe i masa ciała109
7.1.2. Zaburzenia miesiączkowania110
7.1.1.2. Wiek ginekologiczny i wiek kalendarzowy110
7.1.3. Przedwczesne dojrzewanie płciowe111
7.1.2.1. Postępowanie w nieregularnych miesiączkach okresu dojrzewania111
7.1.3.1. Przedwczesne dojrzewanie płciowe pochodzenia ośrodkowego111
7.1.3.2. Przedwczesny rozwój sutków112
7.1.3.3. Przedwczesny rozwój owłosienia łonowego112
7.1.3.4. Przedwczesne pokwitanie pochodzenia jajnikowego112
7.1.3.5. Przedwczesne pokwitanie w przebiegu organicznych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym112
7.1.4. Opóźnione pokwitanie113
7.1.4.1. Dysgenezja gonad113
7.1.4.1.1. Zespół Turnera113
7.1.4.2. Wrodzony przerost nadnerczy114
7.1.4.1.2. Czysta dysgenezja gonad114
7.1.5. Zahamowanie pokwitania lub zahamowanie rozwoju płciowego115
7.1.4.3. Zespół niewrażliwości na androgeny115
7.1.5.1. Jadłowstręt psychiczny116
7.1.5.2. Przedwczesne wygasanie czynności jajników116
7.2. Zaburzenia hormonalne okresu rozrodczego – S. Wołczyński117
7.1.6. Wady rozwojowe narządów płciowych117
7.2.1. Szczegółowa charakterystyka kliniczna pacjentek z zaburzeniami rytmu krwawień według WHO120
7.2.1.1. Grupa I. Niewydolność układu podwzgórzowo -przysadkowego120
7.2.1.2. Grupa II. Dysfunkcja układu podwzgórzowo- -przysadkowego121
7.2.1.3. Grupa III. Niewydolność jajników pierwotna i wtórna123
7.2.1.4. Grupa IV. Wady macicy i dróg wyprowadzających124
7.2.1.5. Grupy V i VI. Stany hiperprolaktynemii125
7.2.2. Inne zaburzenia hormonalne nieobjęte klasyfikacją WHO126
7.2.1.6. Grupa VII. Niewydolność układu podwzgórzowo -przysadkowego spowodowana obecnością guza innego niż prolactinoma126
7.2.2.1. Zespół napięcia przedmiesiączkowego126
7.3. Okres okołomenopauzalny i pomenopauzalny – T. Opala127
7.2.2.2. Częste miesiączkowanie127
7.2.2.3. Niewydolność lutealna127
7.3.1. Objawy kliniczne zespołu klimakterycznego128
7.3.2. Zmiany zanikowe w tkankach estrogenozależnych129
7.3.3. Zmiany w układzie kostnym – osteoporoza129
7.3.4. Zaburzenia metaboliczne po menopauzie131
7.3.5. Leczenie w okresie około- i pomenopauzalnym132
8. Zaburzenia płodności134
8.1. Epidemiologia i metody diagnostyczne – T. Opala, J. Woźniak, D. Rabiega, P. Rzymski134
8.1.1. Przyczyny niepłodności135
8.1.2. Diagnostyka niepłodności136
8.2. Niepłodność żeńska – J. Skrzypczak138
8.2.1. Definicja niepłodności żeńskiej139
8.2.2. Badania diagnostyczne139
8.2.3. Rodzaje niepłodności żeńskiej144
8.2.3.1. Niepłodność endokrynologiczna144
8.2.3.1.1. Brak owulacji144
8.2.3.1.2. Niewydolność ciałka żółtego147
8.2.3.2. Niepłodność jajowodowa148
8.2.3.3. Niepłodność maciczna149
8.2.3.4. Niepłodność szyjkowa149
8.3. Niepłodność męska – W. Kuczyński150
8.3.1. Przyczyny niepłodności męskiej150
8.2.3.5. Niepłodność immunologiczna150
8.3.1.1. Przyczyny przedjądrowe151
8.3.1.1.1. Czynniki genetyczne151
8.3.1.1.2. Czynniki hormonalne151
8.3.1.1.3. Dysfunkcje płciowe i ejakulacyjne151
8.3.1.2. Przyczyny jądrowe152
8.3.1.2.1. Przyczyny wrodzone152
8.3.1.2.2. Infekcje152
8.3.1.2.3. Przyczyny naczyniowe152
8.3.1.3. Przyczyny pozajądrowe153
8.3.1.2.4. Czynniki antyspermatogenne153
8.3.1.2.5. Przyczyny immunologiczne153
8.3.1.3.1. Niepłodność zaporowa153
8.3.2. Diagnostyka męskiej niepłodności154
8.3.1.3.2. „Wrogość najądrzy”154
8.3.1.3.3. Infekcje gruczołów dodatkowych154
8.3.3. Najczęstsze przyczyny męskiej niepłodności155
8.4. Andrologia – W. Kuczyński156
8.4.1. Rozwój i funkcjonowanie męskiego układu rozrodczego156
8.4.1.1. Jądra156
8.4.1.2. Najądrza, nasieniowody156
8.4.2. Oś przysadka–podwzgórze–jądro157
8.4.3. Obwodowe działanie androgenów157
8.4.1.3. Prącie157
8.4.4. Prawidłowe nasienie158
8.5. Niemożność donoszenia ciąży – K. Chmaj-Wierzchowska, G. Bręborowicz159
8.4.5. Nomenklatura niektórych zmian nasienia159
8.5.1. Poronienie160
8.5.2. Ciąża obumarła163
8.5.3. Ciąża ektopowa164
8.5.4. Niewydolność cieśniowo-szyjkowa167
8.5.5. Poród przedwczesny169
8.6. Techniki wspomaganego rozrodu – S. Wołczyński 171
8.6.1. Inseminacje172
8.6.2. Pozaustrojowe zapłodnienie i transfer zarodka do jamy macicy (IVF-ET)173
9. Planowanie rodziny i antykoncepcja – M. Klimek 177
9.1. Antykoncepcja hormonalna178
9.2. Antykoncepcja wewnątrzmaciczna181
9.3. Antykoncepcja mechaniczna182
9.4. Metoda termiczna182
9.5. Metoda Billingsa182
10. Fizjologia i patologia seksualna kobiet – J. Więznowski, P. Rzymski183
10.1. Fizjologia183
10.2. Patologia185
10.3. Zaburzenia funkcji seksualnych (dysfunkcje)186
10.4. Przyczyny dysfunkcji seksualnych187
10.5. Skłonności dewiacyjne (parafilia) i uzależnienia (seksoholizm)188
10.6. Uzależnienie od seksu188
10.7. Przemoc seksualna189
10.8. Edukacja seksualna190
10.9. Seksualność po menopauzie190
11. Psychosomatyczne reakcje w ginekologii191
11.1. Zespoły bólowe – J. Woźniak, T. Olejniczak191
11.2. Zespół napięcia przedmiesiączkowego – M. Szymczak, T. Czerniak, J. Woźniak 194
11.3. Jadłowstręt psychiczny – I. Rzepka-Górska 195
11.4. Zespół pokastracyjny – M. Szymczak, J. Woźniak197
11.5. Psychologiczne konsekwencje chorób nowotworowych – E. Mojs, S. Suchocki, T. Opala 198
11.5.1. Reakcje emocjonalne na pierwsze objawy chorobowe200
11.5.2. Psychologiczna adaptacja do zabiegów operacyjnych i dalszego leczenia202
11.5.3. Sytuacja kobiet po leczeniu i hospitalizacji203
11.5.4. Opieka paliatywna204
11.6. Ciąża urojona – M. Mróz, W. Strzelecki205
11.7. Zespół poaborcyjny – M. Szymczak, W. Strzelecki, J. Woźniak206
11.8. Psychologiczne problemy w leczeniu niepłodności – J. Łuczak-Wawrzyniak, J. Skrzypczak208
11.9. Problemy psychologiczne i społeczne chorych z nietrzymaniem moczu – M. Pisarska, E. Mojs, S. Sajdak210
12. Zapalenia narządów płciowych i gruczołu piersiowego – W. Sawicki, B. Śpiewankiewicz, J. Stelmachów 213
12.1. Endogenna flora bakteryjna narządu płciowego kobiety213
12.2. Zapalenie sromu, pochwy i szyjki macicy214
12.2.1. Zapalenie sromu i pochwy214
12.2.1.1. Grzybicze zakażenia sromu i pochwy215
12.2.1.2. Rzęsistkowica216
12.2.1.3. Bakteryjne zapalenie pochwy216
12.2.1.4. Zapalenie szyjki macicy218
12.2.1.5. Zapalenie gruczołu przedsionkowego większego (Bartholina)219
12.3. Zapalenia w obrębie miednicy mniejszej220
12.3.1. Zapalenia w następstwie operacji ginekologicznych220
12.3.2. Zapalenia przenoszone drogą płciową (zapalenie narządów miednicy mniejszej –PID)220
12.4. Zapalenia gruczołu piersiowego221
13. Endometrioza – J. Skrzypczak 223
13.1. Etiologia i patogeneza223
13.2. Umiejscowienie i podział225
13.3. Rozpoznanie226
13.4. Następstwa endometriozy228
13.5. Leczenie229
14. Choroby zakaźne w ginekologii – B. Jaczewski, P. Oszukowski233
14.1. Kiła233
14.2. Rzeżączka234
14.3. Rzęsistkowica235
14.4. Opryszczka narządów płciowych235
14.5. Zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego236
14.6. Zakażenia mykoplazmą236
14.7. Zakażenie chlamydią237
14.8. Ziarnica weneryczna pachwin237
14.9. Wrzód weneryczny237
14.10. AIDS238
14.11. Zapobieganie zakażeniom personelu medycznego238
15. Zmiany nowotworowe narządów płciowych i sutka240
15.1. Zmiany nowotworowe w gruczołach piersiowych – P. Uchman, J. Stanek, S. Sajdak, G. Bręborowicz 240
15.1.1. Rozpoznawanie guzów piersi240
15.1.2. Leczenie nowotworów gruczołów piersiowych247
15.2. Zmiany nowotworowe szyjki macicy – A. Wojtyś, M. Wiecheć, M. Klimek249
15.2.1. Anatomia szyjki macicy249
15.2.2. Zmiany patologiczne250
15.2.3. Diagnostyka patologii szyjki macicy251
15.2.4. Patologia szyjki macicy252
15.3. Nowotwory jajnika – S. Suchocki 254
15.2.5. Leczenie raka szyjki macicy254
15.4. Nowotwory sromu – S. Suchocki 258
15.4.1. Torbiel gruczołu przedsionkowego większego (Bartholina)258
15.4.2. Kłykciny kończyste258
15.4.3. Stany przedrakowe259
15.4.4. Rak sromu naciekający260
15.5. Nowotwory trzonu macicy – A. Reroń 261
15.5.1. Mięśniaki macicy261
15.5.2. Mięsaki macicy266
15.5.3. Patologiczne rozrosty267
15.5.4. Rak endometrium269
15.6. Radioterapia – M. Jurczyk, T. Opala 272
15.6.1. Opis fizyczny powstawania i działania promieniowania jonizującego272
15.6.2. Pojęcie dawki promieniowania jonizującego275
15.6.3. Kwalifikacja pacjenta do leczenia metodą radioterapii277
15.6.3.1. Planowanie rozkładu dawek promieniowania X lub gamma277
15.6.3.2. Krótki opis oddziaływania fotonów z materią278
15.6.3.3. Procentowa dawka głęboka – PDG279
15.6.4. Aparatura280
15.6.5. Zapewnienie jakości i jej kontrola282
15.6.6. Opieka pielęgnacyjna nad chorym poddawanym leczeniu282
15.7. Chemioterapia – S. Sajdak, K. Malinger, T. Opala 283
15.7.1. Zagrożenie personelu podczas przetaczania cytostatyków284
15.7.2. Przygotowanie chorych do chemioterapii285
15.7.3. Zaburzenia czynności przewodu pokarmowego chorych poddanych leczeniu cytostatykami286
16. Nietrzymanie moczu u kobiet – J. Kotarski, M. Pisarska W. Bednarek, G. Stadnicka 287
16.1. Fizjologia mikcji288
16.2. Diagnostyka nietrzymania moczu289
16.3. Zasady profilaktyki wysiłkowego nietrzymania moczu291
16.4. Leczenie niezabiegowe wysiłkowego nietrzymania moczu293
16.4.1. Kinezyterapia293
16.4.2. Biofeedback295
16.4.3. Elektrostymulacja296
16.4.4. Terapia behawioralna296
16.5. Leczenie operacyjne nietrzymania moczu297
17. Stany naglące w ginekologii wymagające szybkiej interwencji303
17.1. Wstęp – L. Marianowski, K. Bobrowska303
17.1.1. Ogólne zasady postępowania303
17.1.2. Ostre bóle brzucha z przyczyn ginekologicznych304
17.1.3. Krwawienia z dróg rodnych306
17.2. Krwotoki zagrażające życiu – S. Sobieszczyk, G. Bręborowicz309
17.2.1. Fizjologiczne reakcje ustroju na nagłą utratę krwi310
17.2.2. Kryteria rozpoznania nadmiernej utraty krwi310
17.2.3.2.Wstrząs krwotoczny311
17.2.3. Ciężkie krwawienia pooperacyjne311
17.2.3.1. Przygotowanie pacjentek do zabiegów potencjalnie zagrażających krwawieniem311
17.2.3.3. Leczenie krwawień w okresie okołooperacyjnym312
17.2.3.4. Krwotoki u pacjentek z dużym ryzykiem operacyjnym313
17.2.3.5. Możliwości farmakologicznej minimalizacji okołooperacyjnej utraty krwi314
17.3. Standardy postępowania w ginekologii w stanach naglących – T. Opala, M. D. Głowacka, T. Czerniak, L. Adamska 315
17.2.4. Krwawienie u Świadka Jehowy315
17.3.1. Wstępne określenie stanu ogólnego pacjenta i określenie kolejności przyjęcia pacjentów315
17.3.2. Pacjenci w złym stanie ogólnym wymagający pilnej interwencji316
17.3.3. Dokumenty pacjenta i dokumentacja w szpitalu317
17.3.4. Postępowanie podczas badania przy podejrzeniu o gwałt318
18. Leczenie operacyjne w ginekologii320
18.1. Przygotowanie do operacji ginekologicznych – T. Opala, J. Woźniak, B. Skrzypczak, I. Myćka 320
18.1.1. Przygotowanie na oddziale321
18.1.2. Wywiad321
18.1.3. Badanie przedmiotowe322
18.1.4. Badanie ginekologiczne i USG322
18.1.5. Obserwacja chorej322
18.1.6. Badania laboratoryjne322
18.1.7. Różnicowanie323
18.1.8. Badanie konsultacyjne323
18.1.9. Droga, rodzaj i metoda operacji324
18.1.10.Bezpośrednie przygotowanie do operacji325
18.2. Zasady instrumentowania – S. Sajdak, I. Stężycka, M. Wilczak 326
18.2.1. Zapobieganie zakażeniom326
18.3. Znieczulanie do operacji ginekologicznych – S. Sobieszczyk, J. Sosnowska329
18.4. Opieka pooperacyjna – J. Woźniak, I. Myćka, B. Skrzypczak, M. Wilczak, T. Opala 335
18.4.1. Opieka pooperacyjna na oddziale intensywnej terapii336
18.4.2. Opieka pooperacyjna na oddziale337
18.4.3. Powikłania339
18.5. Rehabilitacja po zabiegach ginekologicznych – I. Słomko, J. Woźniak341
18.5.1. Cele rehabilitacji342
18.5.2. Rehabilitacja przed zabiegami operacyjnymi i po tych zabiegach342
18.5.3. Rehabilitacja po operacjach plastycznych krocza344
18.5.4. Rehabilitacja w osteoporozie344
18.6. Fizjoterapia w ginekologii – I. Słomko, J. Woźniak 346
18.7. Leczenie balneoklimatyczne – T. Olejniczak, E. Głyda 349
19. Zabiegi i sprzęt endoskopowy używany w ginekologii – M. Wilczak, J. Woźniak, I. Stężycka, S. Sajdak 351
19.1. Wyposażenie do zabiegów endoskopowych352
19.1.1. Laparoskopia352
19.1.2. Histeroskopia355
19.2. Wskazania, przeciwwskazania, powikłania i technika zabiegów endoskopowych357
19.2.1. Laparoskopia357
19.2.2. Histeroskopia359
20. Rekomendacja „od gabinetu ginekologicznego do sali operacyjnej”362
20.1. Certyfikacja w zakresie norm ISO – L. Adamska, E. Łabędzka-Adamek, A. M. Stanek, T. Opala362
20.2. Doskonalenie kadr medycznych szpitala – M. D. Głowacka366
20.3. Zasady organizacji gabinetów ginekologiczno-położniczych – J. Sosnowska, L. Adamska, T. Opala 369
20.4. Zasady organizacji oddziału ginekologiczno-położniczego – J. Sosnowska, L. Adamska, T. Opala372
20.5. Zasady organizacji gabinetu zabiegowego – M. Wilczak, J. Sosnowska, A. M. Stanek 375
20.6. Zasady organizacji izby przyjęć – J. Sosnowska, L. Adamska, T. Opala 378
20.7. Zasady organizacji oddziału operacyjnego – S. Sajdak, I. Stężycka, T. Opala 380
21. Zakażenia wewnątrzszpitalne – W. Olszak, M. Ziarnik, K. Drews382
21.1. Profilaktyka i system zwalczania zakażeń szpitalnych w placówkach służby zdrowia385
21.2. Definicja zakażeń szpitalnych i związane z nią podstawowe pojęcia388
21.3. Rodzaje zakażeń szpitalnych i drogi ich szerzenia389
21.4. Drogi szerzenia390
21.5. Rodzaje drobnoustrojów powodujących zakażenia szpitalne391
21.6. Kliniczne postacie zakażeń szpitalnych i zapobieganie ich powstawaniu393
21.6.1. Zakażenia dróg moczowych393
21.6.2. Zakażenia dróg oddechowych395
21.6.3. Posocznica395
21.6.4. Zakażenia na oddziałach ginekologiczno-położniczych397
21.6.5. Zakażenia ran chirurgicznych400
21.7. Specyfika pracy oddziałów a ryzyko wystąpienia zakażeń szpitalnych402
21.8. Postępowanie w przypadku chorób zakaźnych405
21.10. Zapobieganie zakażeniom wśród pracowników opieki zdrowotnej406
21.9. Izolacja ochronna406
21.11. Postępowanie po ekspozycji na krew i inny potencjalnie infekcyjny materiał (IPIM) mogący przenosić zakażenie HIV, HBV, HCV408
21.12.Higiena i ochrona rąk410
21.13. Sterylizacja415
21.14. Służby pomocnicze szpitala423
21.15.Usuwanie odpadów szpitalnych424
22. Programy profilaktyczne – B. Stysiak-Czekalska, M. D. Głowacka, T. Opala427
22.1. Definicje427
22.2. Cele programów profilaktycznych428
22.3. Organizacja badań przesiewowych428
22.4. Program profilaktyki raka gruczołu piersiowego429
22.5. Program profilaktyki raka szyjki macicy429
23. Przepisy prawne433
23.1. Etyka pielęgniarki i położnej – A. M. Stanek, M. D. Głowacka, J. Sosnowska433
23.2. Prawa pacjenta – M. D. Głowacka, J. Sosnowska, E. Łabędzka-Adamek, L. Adamska 435
23.3. Wybrane przepisy prawne w ginekologii i położnictwie – A. Chudziak, E. Łabędzka-Adamek438
23.4. Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej w świetle obowiązującego prawa – J. Sosnowska, A. Chudziak, M. D. Głowacka, L. Adamska441
24. Informatyka w ginekologii444
24.1. Rola informacji w zarządzaniu szpitalem – M. D. Głowacka 444
24.2. Zastosowanie Internetu w ginekologii i edukacji – P. Rzymski451
Skorowidz454

Cykljajnikowyobejmujepowtarzającesięco25–30dnizmianybudowy

ifunkcjijajników,którewpływająnazmianybłonyśluzowejmacicy,jajowodów

ipochwy.Cykljajnikowyzcyklemmiesiączkowymorazokresowymizmianami

budowyifunkcjijajowodóworazpochwystanowicyklpłciowy.Okresowezmiany

wbudowieifunkcjijajnikówsąpodkontroląukładuprzysadkowo-podwzgó-

rzowego.Czynnośćpodwzgórzaregulowanajestprzezośrodkowyukładnerwowy

(koręmózgu)nadrodzepobudzanialubhamowania.

Wpodwzgórzuistniejąośrodki,którewydzielająhormonyuwalniające,tzw.li-

beryny,któredocierajądoprzysadkidrogąkrążeniawrotnegoikontrolująwydzie-

lanieniektórychhormonówgonadotropowychprzedniegopłataprzysadki,jakfoli-

tropinailutropina.

Folitropinapobudzawzrostidojrzewaniepęcherzykówjajnikowychorazwy-

dzielanieprzeznieestrogenów.Wrazzestrogenamifolitropinamawpływnatwo-

rzeniereceptorówswoistychdlalutropiny.Lutropinawpierwszejfaziecyklura-

zemzfolitropinąwpływanadojrzewaniepęcherzykówjajnikowychorazwywołuje

owulację.Ponadtolutropinakontrolujepowstawanieciałkażółtegoorazwydziela-

nieprzeznieprogesteronuiestrogenów.Prolaktynawpływanagruczołmlekowy

ipowodujerozpoczęcielaktacji.

Wcyklujajnikowymwyróżniasięfazęfolikularnąorazfazęlutealną.

Wfaziefolikularnejpodwpływemgonadoliberynypodwzgórzowejzwiększa

sięilośćfolitropinywydzielanejprzezprzednipłatprzysadki,atazkoleipowoduje

wzrostpęcherzykówjajnikowych.Rozpoczynasiędojrzewaniepęcherzykówjajni-

kowych,któremutowarzyszywzroststężeniaestrogenówwydzielanychprzezko-

mórkipęcherzykowe.Wczasietrwaniafazyfolikularnejwzroststężeniafolitropiny

doprowadzadozwiększeniasyntezyreceptorówdlalutropiny.Wkońcufazyfoli-

kularnejwysokiestężenieestrogenówpowodujenagłezwiększeniewytwarzania

iwydzielanialutropiny.Procesytedoprowadzajądowystąpieniaowulacjiwpoło-

wiecyklupłciowego.Podwpływemdużegostężenialutropinyorazfolitropinypo

około24–36godzinachdochodzidopęknięciadojrzałegopęcherzykajajnikowego

idoowulacji.Momentjajeczkowaniakończyfazęfolikularnąirozpoczynafazęlu-

tealną.

Fazalutealnarozpoczynasięzchwiląpowstaniaciałkażółtego,główniepod

wpływemlutropiny.Ważnąrolęwpowstaniuciałkażółtegopełnipłynpęcherzyko-

wy,którywydzielanyjestpodczasowulacjidojajowodu,zawieraonbowiemnie-

steroidowesubstancjehamująceprocesluteinizacji,czyliprzekształcaniesiękomó-

rekpęcherzykajajnikowegowkomórkiciałkażółtego.Ciałkożółtewytwarzapro-

gesteroniestrogeny.Wmiarętrwaniafazylutealnejzwiększasięstężenie

progesteronu,którywpływahamująconapodwzgórzeiprzednipłatprzysadki.Pro-

wadzitodospadkustężenialutropinyijeżelinienastąpizapłodnieniekomórkija-

jowejizagnieżdżeniezarodkawbłonieśluzowejmacicy,dochodzidozanikuciałka

żółtego.Następstwemtegojestzmniejszeniestężeniaestrogenówiprogesteronu

orazlutropiny,coprowadzidopobudzeniawydzielaniagonadoliberynyzpodwzgó-

rzaifolitropinyzprzedniegopłataprzysadkiirozpoczynasięnowycykljajnikowy.

Jeżelikomórkajajowaulegniezapłodnieniuinastąpiimplantacjazarodkawmaci-

Brak wyników

Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra