Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ElizabethF.Loftus
35
Dlategoprzezcałyczaszajmujemysięzachowaniami.Byćmożewpsycho-
logiispołecznej,którabardziejkoncentrujesięnapostawachlubnaniektó-
rychinnychkwestiach,samoopisysąstosowaneczęściej.Wiemyjednak,że
samoopisymogąbyćskażone,ponieważludziechcąprzedstawiaćsięwdo-
brymświetle,wzwiązkuzczymmogąprzekłamywaćswojedoświadczenia
ireakcjenanie,bysprawiaćlepszewrażenie.Stądtachęć,abyzajmowaćsię
zachowaniami.Byćmożejakaśkombinacjasamoopisówibadańbehawioral-
nychjestwłaściwympołączeniem,któremożenauczyćnasczegośoświecie.
Zmianapodejściazzachowanianaintrospekcjęniejestjedyną,której
doświadczanaszadziedzina.Niedawneujawnienienaukowychoszustw,
brakreprezentatywnościbadańpsychologicznych,problemyzreplika-
cjamiwynikówwielueksperymentówdoprowadziłydotego,żezaczęto
mówićotwarcieokryzysiepsychologii.Wielunaukowcówjednakmu
zaprzecza.Jakiejesttwojezdanienatentemat,czyrzeczywiściemamy
doczynieniazkryzysem,ajeślitak,tojakiesąjegoprzyczyny?
Napewnowartozadaćpytanieoto,czywdanymprzypadkuniewystępuje
presjazwiązanazpublikacją,czynaukoweczasopismachcąopublikować
tekstpoświęconycałkowicienowymbadaniom,którewydająsięekscytu-
jące,możenawetsprzecznezintuicją,alektórym,byćmoże,niepoświęcono
dotychczasdośćuwagi?Odczasudoczasupublikowanesąwynikijakiegoś
badaniaiomawianejestjakieśzjawisko,apotemokazujesię,żepowtórzenie
tegobadaniajestbardzotrudnelubcałkowicieniemożliwe.Sądzęjednak
także,żenaukakorygujesięsama.Ludziewkońcudojdądotego,żejakieś
badaniejestniereplikowalneizgłosząto.Widziałamjużnieudanepróbyre-
plikacji,wktórychktośkrytykowałipodważałwyjściowebadania,podczas
gdyjegodziałanianiespełniałypodstawowychkryteriówreplikacyjnych,
zatopodawałwwątpliwośćuczciwośćoryginalnegobadacza.Niesądzę,
żebytakiedziałaniabyłydobredlamoraleidobrejwoli.Możemybardziej
staraćsię,abywnioskiznaszychbadańbyłymożliwedozreplikowania,jed-
nakznaliśmyjużsposobynatakiedziałania,zanimpojawilisięciwszyscy
przedstawiciele„naukowejpolicji”.
Amogłabyśwytłumaczyć,codokładnierozumieszmówiąconaukowej
policji?
