Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
1Edukacjamedycznadostosowanadowiekupacjenta,kształtującamyślenie...
podatnościąnaniewydolnośćsystemowądefiniowanesąjakokruche(ang.frail)3
iodnosząoneznaczącekorzyścizdostosowanegodowiekuwielowymiarowegoiwielo-
dyscyplinarnego4prowadzeniapacjenta.
Tabela1.1.Terminologiazwiązanazmedycynąstarzenia
Starzeniesię
Niepełnosprawność
Geriatria
Gerontologia
Oczekiwanadługośćżycia
wzdrowiu
Oczekiwanadługośćżycia
Maksymalnadługośćżycia
Długowieczność
Wielochorobowość
Senescencja6
Processtawaniasięstarymprzezczłowieka
WedługMiędzynarodowejKlasyfikacjiFunkcjonowania,
NiepełnosprawnościiZdrowia(ang.InternationalClassifcation
ofFunctioning,DisabilityandHealth-ICF)niepełnosprawność
tonadrodzinaupośledzeń,ograniczeńaktywnościiutrudnień
dlauczestnictwa5.Niepełnosprawnośćjestinterakcjąmiędzy
jednostkamiz(zokreślonymstanemchorobowym)aczynnikami
osobniczymiiśrodowiskowymi(WHO,ICF).Lataprzeżyte
wniepełnosprawności(ang.YearsLivedwithDisability-YLD)
Dyscyplinazajmującasięmedycznymi,psychicznymi,
funkcjonalnymiorazspołecznymiaspektamistarzenia
Badaniaprocesustarzenia
Oczekiwanadługośćżyciabezniepełnosprawności
(ang.Disability-FreeLifeExpectancy-DFLE)
Średnispodziewanyczas,któryorganizmprzeżyje
Maksymalnadługośćżyciajednostkiwobrębiegatunku
Długiczastrwaniażycia
Współistnieniedwóchlubwięcejmedycznych(somatycznych
lubpsychiatrycznych)zdiagnozowanychprzewlekłychchorób
(niewpełniwyleczalnych)lubdługotrwałychchorób
(conajmniej6miesięcy),zktórychprzynajmniejjedna
macharakterpierwotniesomatyczny
Endogennyprocesakumulacjizmianwynikających
zupływuczasuprowadzącydopogorszeniafunkcjonowania
Innymkluczowymaspektemzasługującymnauwagęjestto,żewrażliwość(ang.vul-
nerability)osóbstarszychpatofizjologiczniewynikazezmianbiomolekularnych7,które
sąwyzwaniemdlamyśleniawkategoriachwyraźnegonodcięcia”8irzadko,jeśliwogóle,
3Wpolskimnazewnictwiedlaosóbztymzespołemużywasięokreśleniakruchy,słabylubfrail
(pozostawiającjewjęzykuangielskim);zespółtenopisanoszczegółowowrozdziale4(przyp.tłum.).
4Chodziwłaściwieodziałaniewieloprofesjonalne-obejmująceudziałm.in.lekarza,pielęgniarki,
fizjoterapeuty,psychologawpostępowaniuwobecpacjenta(przyp.tłum.).
5Wrozumieniuzaangażowaniawżyciespołeczne(przyp.tłum.).
6Wjęzykuangielskimistniejądwaokreśleniaprocesustarzenia-ageingisenescence;temu
drugiemuwjęzykupolskimprzyporządkowujesiępojęciestarzeniakomórkowego(przyp.tłum.).
7Atakimisąchorzyzzespołemkruchości(przyp.tłum.).
8nOdcięcie”należyrozumiećjakowyraźnągranicęmiędzyfizjologiąapatologią,awięcmiędzy
zdrowiemachorobą(przyp.tłum.).
