Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Podstawowewiadomościzkartografii
43
Istniejewielemetododwzorowań.Stosowaneodwzorowaniakartograficzne
możnapodzielićnanastępującerodzaje(rys.1.19):
1)zewzględunaprzyjętąpowierzchnięodwzorowaniawyróżniamyodwzoro-
wania:a)płaszczyznowe(azymutalne),b)walcowe,c)stożkowe;
2)zewzględunausytuowaniepowierzchniodwzorowaniaodróżniamy
odwzorowania:a)normalne(biegunowe),b)poprzeczne(równikowe),c)ukośne
(horyzontalne);
3)zewzględunawystępującezniekształceniaodwzorowaniaodróżniamy
odwzorowania:a)równopolowe(figurynamapachzmieniająkontury,ale
zachowująpowierzchniebezzniekształceń),b)równokątne(kątynamapiesą
równeodpowiednimkątomwterenie),c)równodługościowe(odcinkinieulegają
zniekształceniu,aletylkowzdłużpewnychokreślonychkierunków).
Pewnemodyfikacjegrupy1)dająodwzorowaniapseudoazymutalne,pseudo-
walcoweipseudostożkowe.Wybórodpowiedniegoodwzorowaniazależyoczywiś-
cieodprzeznaczeniamapy.
Odwzorowaniapłaszczyznowenajlepiejnadająsiędoodwzorowańniewielkich
czaszkulistych,walcowenormalne—doniewielkichobszarówpasarównikowego,
awalcowepoprzeczne—dodowolnegopasapołożonegowzdłużpołudnika.
Odwzorowaniastożkowesąstosowanedoobszarówśrednichszerokości(30-60
o
).
Mapytopograficzne.Podziałisystemoznaczeń
WPolscedlamapwskalachdużychiśrednichstosowanejestrównokątne
odwzorowanieGaussa–Kru
¨gera(walcowepoprzeczne).Polegaononaodwzoro-
waniupasówpołudnikowychoszerokości3
o
lub6
o
nawalecstycznydopołudnika
środkowegokażdegopasa(rys.1.20).
Przyopracowaniumaptopograficznychdocelówgospodarczychdotychczasstoso-
wanowPolscedwaniezależneukładywspółrzędnych.Mapytopograficznemałoska-
lowebyłyopracowanewukładziewspółrzędnychgeograficznych,zwanymukładem
„1942”.Mapytopograficzneśrednio-iwielkoskalowebyłyopracowywanewukładzie
współrzędnychprostokątnychpłaskichzwanymukładem„1965”wodwzorowaniu
konforemnym.Natereniekrajuwprowadzonopięćstrefukładu„1965”mających
własnepoczątkiukładuwspółrzędnych,przyczymwkażdymukładziedodatniaczęść
osixjestzwróconanapółnoc,adodatniaczęśćosiynawschód.Granicestref
pokrywająsięzgranicamiwojewództw,wgpodziałuadministracyjnegoobowiązują-
cegoprzedrokiem1975.StrefaIobejmujedawnewojewództwa:łódzkie,lubelskie,
kieleckie,rzeszowskieikrakowskie,strefaII—dawnewojewództwa:olsztyńskie,
białostockieiwarszawskie,strefaIII—dawnewojewództwa:szczecińskie,
koszalińskie,gdańskieibydgoskie,strefaIV—dawnewojewódzwa:zielonogórskie,
poznańskie,wrocławskieiopolskie,strefaV—dawnewojewództwokatowickie.
Narysunku1.21zaznaczono(liniąpogrubioną)zasięgitychpięciustref
(oznaczonychcyframirzymskimi).Pokazanorównieżliniejednakowychzniekształceń
