Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Układywspółrzędnychużywanewgeodezjiorazichrolawtejdyscyplinie…
19
2.1.4.Układywspółrzędnychsferycznychużywanychwastronomii
geodezyjnej
Wastronomiigeodezyjnejużywasięwzasadzieukładuwspółrzędnych
sferycznych,cowynikazarównoztradycji,jakiużywanychinstrumentówrealizu-
jącychwsposóbnaturalnyteukłady.Istotnąróżnicąjestto,żenieposługujemysię
wnichtrzeciąwspółrzędnąr,uznając,żeobserwowaneobiekty(gwiazdy)leżą
nasferzeopromieniurównym1lubnieokreślonym.
Układwspółrzędnychrównikowych
Płaszczyznamipodstawowymitegoukładusą:
•płaszczyznarównikaniebieskiego,przechodzącaprzezpoczątekukładu
współrzędnychiprostopadładoosiobrotuZiemi;
•płaszczyznazawierającaośobrotuZiemiiprzechodzącaprzezpunktrównonocy
wiosennejm,
gdzie:m-punktrównonocywiosennej-miejsceprzecięciasięekliptykizrównikiem;
•ekliptyka-płaszczyznaorbityZiemilubinaczejtorpozornegoruchurocznego
Słońca;
•PN,PS-biegunpółnocnyipołudniowy-punktyprzecięciasferyniebieskiej
przezośobrotuZiemi;
•O-rektascensja-kątdwuściennypomiędzypłaszczyznamiprzechodzącymi
przezobabieguny(południkami)ipunktemrównonocywiosennejorazgwiazdę,
liczonadodatniowkierunkuzgodnymzruchemobrotowymZiemi;
•deklinacja-kątpomiędzypłaszczyznąrównikaakierunkiemdogwiazdy,
dodatnioodrównikawkierunkubiegunapółnocnego;
•równoleżnik-kołorównychdeklinacji;
•południk-kołorównychrektascensji.
Rys.2.6.Układwspółrzędnychrównikowych