Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
gorzatyzEmanuelemFilibertem,księciemSabaudii.Gdypodczasimprez
weselnychHenrykIIzostałrannywpojedynku,towłaśnieksiążęKonde-
uszpomagałnieśćśmiertelnierannegowładcędopałacudesTournelles.
Ponoćpodtrzymywałnogikróla.Wciągunastępnychdninapróżnostarał
sięzadbaćointeresyswegostarszegobrata,któremupowinnabyłaprzy-
paśćopiekanadpełnoletnim,leczchorowitymipozbawionymdoświadcze-
nianowymkrólemFranciszkiemII
2
.Pomimowysiłkówczynionychprzez
KondeuszanajwiększywpływnamłodegowładcęmieliGwizjuszejako
wujowiejegomałżonkiMariiStuart.
NapięciepomiędzyrodamideBourbonadeGuiseujawniłosięwów-
czaszcałąsiłą,azwiązanebyłonietylkozesłabościąnowegomonarchy,
lecztakżezzakończeniemwojenwłoskich.AmbitnyKondeusznierezygno-
wałzpróbwywarciawpływunaFranciszkaII.Byłcichyminspiratoremspi-
skuwAmboise,któregocelemstałosięprzechwyceniekontrolinadmonar-
chąizarazemnadkrajem,choćoficjalnieksiążęwyparłsięjakichkolwiek
związkówztymidziałaniami3.flSpisek,wktórymmotywyreligijneodgry-
wałyniewielkąrolę,albostanowiłypretekst,byporwaćkrólaizagwaranto-
waćtolerancjędlahugenotów[…]”4,miałprzynieśćKondeuszowiwładzę.
TeknowaniawsparłapocichuAnglia5.Przedsięwzięciezakończyłosięklę-
skąirozpoczęłysiękrwaweprześladowania.flZwłokistraconychpowywie-
szanonablankachkuprzestrodzeokolicznejludności,agłowyzatkniętona
balustradziepodoknamikrólewskiejjadalni”6.
Ludwikaoskarżononietyleoudziałwspisku,ileoto,żewiedząc
onim,nieprzeciwdziałałtymplanom
7
.Przedkarąśmierciuratowałago
wysokapozycjakrewnegokróla,ajednocześniepogarszającysięstanzdro-
wiamonarchy,którywkrótcezmarł.Władzaprzeszławręcemałoletniego
KarolaIX,aopiekęnadnimpowierzonokrólowejmatceKatarzynieMedy-
cejskiej.WpływyGwizjuszówwyraźnieosłabły,aKondeuszowipomogły
śmierćFranciszkaIIipostawajegobrataAntoniego,któryuznałprawo
Katarzynydosprawowaniaroliregentki,choćtojemunależałasięwła-
dzawimieniumałoletniegomonarchy.TymsposobemżycieKondeusza
zostałouratowane,Francjęzaśczekałdługiczasregencji,niesamodzielności
władcyiwojendomowych8.WkrótcepotemAntoniotrzymałtytułgeneral-
2
G.BorDonove:LesValois.DeFrançoisIeràHenriIII,1515-1589.Paris2003,
s.477–478.
3J.Héritier:KatarzynaMedycejska.Przekł.M.Skibniewska.Warszawa1981,s.127.
4O.ChaDwick:TheReformation.Harmondsworth1976,s.159.
5J.Héritier:KatarzynaMedycejska…,s.113.
6J.Desormeaux:HistoiredelamaisondeBourbon.T.3.Paris1782,s.390.
7F.DeMotteville:AnnaAustriaczkaijejdwór.Przekł.I.Wachlowska.WstępZ.Libi-
szowska.Warszawa1978,s.285;L.MaDelin:LaFronde.Paris1931,s.66.
8J.Baszkiewicz:HenrykIVWielki.Warszawa1995,s.24.
