Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.Osadnictwo.PowstaniegroduCieszyn
17
węgierskichjakoproducencisaletrypotasowej,tzw.saletrorze.Pooko-
licachwędrowalitakżerobotnicysezonowi(schodzilizwyższychpartii
górnanizinyjakonajemnicydopracynaroli),jakiDrobotnicyustroń-
scy”,którzyprodukowanemaszynyluburządzeniakonstrukcyjnemonto-
waliwmiejscuichprzeznaczenia
16
.Zapewnewłaśnieowiwędrownirobot-
nicyprzynosilielementykulturyterenówościennychnaŚląskCieszyński
(np.tzw.uherszczoki—fartuchyzkwiecistymikoronkamipochodzące
zWęgier,którezadomowiłysięwstrojucieszyńskim,czyteżelementy
rytmicznewystępującewpieśniachcieszyńskich,wskazującenawęgier-
skiepochodzenie);przenosilirównieżwytworykulturyduchowejimate-
rialnejziemicieszyńskiejpozajejgranice.
WśródgościnaŚląskuCieszyńskimpojawialisięsłowaccyszklarze,dru-
ciarzelubmiszkarze,czylikastrownicy,spotykaninawsicieszyńskiejjesz-
czepoIIwojnieświatowej
17
.Powsiachnadolziańskichwędrowalitakże
północnosłowaccykramarze,którychnazywanoszafrannikami(zewzględu
natowary,jakiesprzedawali,m.in.szafran,oleje,maściczyziołaleczni-
czeorazobrazyapokryficzne),atakżełemkowscymaziarzezŁosia,dzieg-
ciarzezGorlic.MigracjęelementówkulturyŚląskCieszyńskizawdzięcza
ponadtomężczyznomodbywającymsłużbęwojskowąnajczęściejnaMora-
wach,gdziespotykaliCzechów,Morawian,Galicjan.OdnichtoZaolziacy
uczylisięprzeróżnychopowiadańczypieśni18.
Gródcieszyńskipojawiłsięwźródłachpisanychstosunkowopóźno,bo
dopierow1155roku.Powojennebadaniaarcheologiczneujawniłydosyć
bogatyzestawznalezisk,którypozwoliłscharakteryzowaćkulturęmate-
rialnąmieszkańcówGóryZamkowej
19
.PierwsząwzmiankęoCieszynie
możnaodnaleźćwbullipapieżaHadrianaIVz1155roku,wktórejto
gródfigurujejakoDcastellaturadeTessin”—jedenzgrodówkasztelań-
skich20.WpołowieXwiekuCieszynbyłjużprawdopodobnieufortyfiko-
wanąosadą.Wjejobrębieznalazłasięmurowanarotunda—kaplicapw.
św.Mikołaja,którapowstaławpierwszejpołowieXIwieku.Niemożna
wykluczyć,iżzrotundązwiązanabyłareprezentacyjnabudowlaświecka,
którapoprzedzałapowstaniepóźniejszegozamkuśredniowiecznego
21
.
Badaniaarcheologicznedowodzą,iżprawdopodobnieniedalekoCieszyna
(6kilometrów),wrejoniePodborzaistniałogrodziskozwaneCieszyniskiem
16D.Kadłubiec:Okształtowaniucieszyńskiejkulturyludowej.DKalendarzŚląski”
1984,s.175.
17Ibidem,s.176.
18Ibidem,s.177.
19J.Chlebowczyk:Cieszyn.Zarysrozwojumiastaipowiatuś,s.91.
20KodeksdyplomatycznyŚląska.ZbiórdokumentówilistówdotyczącychŚląska.T.1:
Obejmującylata971—1204.Wyd.K.Maleczyński.Wrocław1956,s.84inast.
21J.Chlebowczyk:Cieszyn.Zarysrozwojumiastaipowiatu…,s.83.
2Folklor...
