Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
polarne,abymogłyzostaćwydalone.Żebywydalaniemogłozajść,muszą
byćonesprzężonezkwasemglukuronowymlubsiarkowym.Większość
metabolitówWWAjestwydalanazkałemimoczem(ryc.1.8).
DegradacjaWWAwśrodowiskuobejmuje:biodegradację,fotoutlenianie,
chemiczneutlenianiepoadsorpcjinacząstkachgleby,wymywanie,bioaku-
mulację.KażdyztychprocesówwpływanaposzczególneWWAinaczej.
Wynikatogłówniezfaktu,żekażdyWWAmaunikatowąstrukturęizestaw
właściwościfizycznych,chemicznychibiologicznych.
Polichlorowanebifenyle
tozwiązkisyntetyczneosumarycznymwzorzeC
12
H
10-n
Cl
n
,gdzie1n10.
Możliwychjest209kongenerówPCB,numerowanychwgIUPACod1do209,
zktórych180występujewmieszaninachhandlowych,aokoło130identyfi-
kowanychjestwpróbkachśrodowiskowych[Ficek,Czupioł,2013].Produk-
cjęPCBzapoczątkowałaamerykańskafirmaMonsantow1929roku.Obecnie
stosowanedoprodukcjitworzywsztucznych,plastyfikatorów,farb,sma-
rów,transformatorów,chłodziwukładówelektrycznych.bardzotrudno
rozpuszczalnewwodzie.Przezwielelatniedostrzeganodużejszkodliwości
środowiskowejtychzwiązkówDopieromasowezatrucieolejemryżowym
zanieczyszczonymPCB,któremiałomiejscew1969rokuwjapońskiejmiejsco-
wościYusho,orazzbiorowezatrucietymizwiązkamiw1979rokunaTajwanie
zwróciłyuwagętoksykologówiopiniipublicznejnacałymświecie.Rozpusz-
czalnośćPCBmalejezewzrostemliczbyatomówchloruwcząsteczce,adługi
okrespołowicznegorozkładu(10–15lat)powoduje,żeokoło0,5z1,5mlnton
wyprodukowanychmiędzywlatach1929–1970wciążpozostajewśrodowisku
[Ficek,Czupioł,2013].PCBlatwoulegająkumulacjiwłańcuchupokarmowym.
Ichstężeniawśrodowiskuprzedstawionowtabeli1.3.
Tabela1.3.ŚredniezakresystężeńPCBwróżnychmatrycach[Ficek,Czupioł,2013]
Powietrze
Woda
Osady
Organizm
Plankton
Bezkręgowce
Ryby
Jajaptaków
Organizmczłowieka
Środowisko
0,1–20ng/m3
0,001–908ng/l
1,1–6000Pg/kgsuchejmasyosadu
StężeniePCB
0,01–20mg/kg
0,01–10mg/kg
0,01–25mg/kg
0,01–500mg/kg
0,01–10mg/kg
StężeniePCB
1.1.Grupyzanieczyszczeńwśrodowisku
27