Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZiAŁ11POJęCiEiFUNKCJEFiNANSÓW
pozostałychzadańpaństwaorazniskąefektywnościąwydatkówpublicznych.Opróczte-
go,dużairosnącakosztochłonnośćpozostałychzadańpaństwawynikatakżezewzrostu
gospodarczego.Powodujeonwzrostdochodówpodatkowychdobudżetupaństwa,które
następnieprzeznaczasięnawzrostpoziomupłacwsektorzepublicznym.Płacewtym
sektorzeniemogązbytodstawaćodpoziomupłacwsektorzeprywatnym.Wzrostpłac
wsektorzepublicznympowodujewzrostkosztówświadczeniausługpublicznych.Tymsamym
prowadzitodowzrostupopytunapubliczneśrodkipieniężneprzezwładzepubliczne.Jak
wspomniano,teoretycznepodstawyteoriiinterwencyjnejfinansówstworzyłJ.M.Keynes.
Wedługniegogospodarkarynkowafunkcjonujecyklicznie.Wyrażasiętoprzezniepełne
wykorzystaniesiłwytwórczych.Głównąprzyczynątegojestniedostatecznaskłonnośćdo
inwestowaniaprzezprywatnychprzedsiębiorców.J.M.Keynesdoszedłdotychwniosków,
analizująckryzysekonomicznylat30.XXw.wStanachZjednoczonych.Zauważył,że
regulowanaprawamirynkugospodarkawtymkrajuprzeżywałakryzys.Wedługteore-
tykówliberalnychtakiezjawiskaniepowinnysięzdarzyć.Jednakgospodarkataznalazła
sięwwarunkachspadającegopopytuibezrobocia.WtejsytuacjiKeynessformułował
swojąkoncepcjęteoriiinterwencyjnejfinansów.Zgodniezniągospodarkaniemoże
funkcjonować,opierającsiętylkonaprawachrynkuiwolnejkonkurencji.Gospodarka,
abyniepopadławstankryzysu,musibyćwspieranainstrumentamifinansowymi,takimi
jakwydatkipubliczne,podatki,pożyczki,opłaty.J.M.Keynesuważał,żewwarunkach
deficytubudżetowegonienależyograniczaćwydatkówpublicznych.Wtakiejsytuacji
władzepublicznepowinnydecydowaćsięnazaciąganiedługupublicznego.Tenpogląd
Keynesajestzdecydowanieodmiennyodzałożeńteoriiliberalnej.
Rysunek1.3.Mechanizmfunkcjonowaniagospodarkiwedługliberałówiinterwencjonistów
Źródło:opracowaniewłasne.
34