Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18nWprowadzenie
Dlatego,jakdostrzegająbadaczejegopoglądów,czytelnikHegla,oile
zwykłe,codziennemyśleniestałosięczęściąjegonatury,musisięwpewnym
sensiezaprzećsamegosiebie,jeślizamierzapodążaćzajegomyślą
30
.Musi
mianowiciezdaćsięnazupełnieinnyrozumniżten,którymkierujemysięwżyciu
codziennym,amianowicierozumzatracającywszelkikrytycyzm,wiedzącyzgóry,
czymjestwiedza,czymjestprawda,dysponującyniepowątpiewalnąwiedząna
tematwłasnejistotyicałkowicieufającyswymmożliwościom
31
.
Ujmującmyśleniejakorozgrywającesięwewnętrzuabsolutu,niemożemy
oczywiściezapominać,żejestono–jakoczynność–czymśprocesualnym,wwy-
nikuczegoabsolutheglowskiokazujesięczymś,copozostajewdrodzedo
samegosiebie,drodzenieskończonej,niepodważającejjednakwżadensposób
jegoabsolutności.
Analogicznetreściobecnesąwchrześcijaństwie.ChrześcijańskiBógpotrze-
bujeczłowiekaiwłaściwegopokierowaniasprawamirozgrywającymisięwświe-
cie,inawetjeślisprawytenietocząsięwoczekiwanymprzezeńkierunku,to
wżadensposóbniepodważatojegoboskości.Zarazemsamopowstanieświata
iczłowiekatraktowanejestprzezchrześcijanjakowyrazdobrociBoga,stano-
wiącejjegonaturę.Wtymsensieistotnyokazujesięteżprocesrozgrywającysię
wświecie,choćzarazemistotnościtejjakoistotyskończoneiograniczonenie
jesteśmywstaniewpełnirozpoznać.Heglowiudajesięzatemnadaćkonkretną
treśćogólnymideomobecnymwchrześcijaństwie,wwynikuczegozostająone
logiczniepowiązaneiujętewsposóbprecyzyjny.Rozdzielonewpoczątkach
filozofowaniatypymyślenia–religijnyifilozoficzny–doznajązjednoczenia.
Hegeldecydujesięnaujęcierozgrywającegosięwewnętrzuabsolutu
poznawaniasiebiejakowyrazurozwojuabsolutu,prowadzącegodotego,że
stajesięonsobąsamym.Wyrazemtegostawaniasięsobąjestzaśuzyskiwanie
przezabsolutpełnejsamowiedzy,doczegodochodzidziękipracyabsolutnego
rozumuumożliwiającegomuujęciesiebie.Wtymstawaniusięprzezabsolut
wpełnisobąmawięcudziałfilozofowaniebędąceskończonąpostaciąmyślenia
nieskończonego.
JednązistotnychkonsekwencjizarysowanejtupokrótceideifilozofiiHegla
jestmożliwośćprzezwyciężeniapewnychograniczeńitrudnościzarówno
30
Por.Ś.F
.Nowicki,Heglowskafilozoficznaścieżkarozwojuduchowego,ÐPrincipiafl,LI_LII/2009,s.15.
31
Pojawiasięwtymmiejscuformułowaneoddawnapytanie,czytakujętyrozumjestwogóle
rozumem.ZideąrozumuprzekazanąnamprzezGrekówłączyłsiębowiemzawszesamokrytycyzm
iświadomośćograniczonościjegokompetencji.Wydajesięnawet,iżtoujęcierozumujako
przynależnegoabsolutowiiwzwiązkuztymzatracającegowszelkikrytycznydystanswzględem
siebiesamegomożnapotraktowaćjakoodpowiednikobjawionychtreścichrześcijaństwa,które_
właśniejakoobjawione_niemogąpodlegaćżadnejkrytyceiwichprzypadkuchrześcijaninowi
pozostajezdaćsięnawiarę.