Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8|filozofjakopisarz
widaćteżpoczęściechaświatopoglądowychewolucjiidoświad-
czeńpolskichintelektualistówdrugiejpołowyXXwieku.Przedsta-
wiamtutajpisarstwoKołakowskiego,SkargiiTischnerazróżnych
stron,choćoczywiściewybiórczoitylkopodniektórymiwzględa-
mi–twórczośćtychfilozofówjesttakobszernairóżnorodna,żeza-
sługujenaodrębnemonografie.
Ambicjetejpracysątakżeteoretyczne,opisujęwniejpisarstwo
Kołakowskiego,SkargiiTischnera,znajdującróżnemożliwewspólne
płaszczyznyidążącmiejscamido–byćmoże,zbytśmiałychiuprasz-
czających–uogólnień.Oczywiściewszelkietezyogólnesformuło-
wanenapodstawietwórczościwybitnejsąniezwykleryzykowne,
zdrugiejstronywartowskazywaćnapewnepodobieństwaobecne
wtekstachiwspólnotędoświadczeńpisarskich(inietylkopisar-
skich).Wypadamijedynieżywićnadzieję,żeponiższeustalenia
okażąsięchoćwskromnejmierzezasadnetakżewodniesieniudo
pisarstwainnychfilozofów.
Nawstępiewytłumaczyćnależytytuł:Filozofjakopisarz.Nie
byłomoimzamiaremnadawanietymmyślicielomjakiejśetykiet-
ki,tymbardziejżetytułoweokreśleniewodniesieniudoakade-
mickiegobadaczamożebrzmiećdeprecjonująco2.Zresztąwłaśnie
zewzględunaspecyfikępisarstwa(aszczególniestyl)niecolekce-
ważonoKołakowskiegoiTischnera3.WyrażenieWfilozofjakopi-
sarz”niemarównieżsugerować,żedokonałemtupodziałuna
twórczośćfilozoficznąiliterackąomawianychmyślicieli.Nieza-
mierzałemtakżearbitralnieustalaćgranicymiędzytymidyskur-
samibądźteżodwoływaćsiędotakichujęć,któretyleżjedno-
znacznie,coupraszczającoustalałybytakieliniedemarkacyjne
4
.
Niniejszaksiążkaniejesttakżeanaliząwyłącznieformalnejstrony
tekstów,choćtytułoweokreśleniemożnatakrozumieć5.Wświetle
rozmytychgranicliteraturyiliterackości,takróżnieokreślanej
współcześnie,trudnobyłobyzgodzićsięnatakograniczoneujęcie.
Zależałomiraczejnapokazaniu,wjakisposóbfilozofowietworzą
teksty,jakiegorodzajuutworywychodziłyspodichpióraijakie
relacjezachodząmiędzyróżnymiformamiichtwórczości.Inaczej
mówiąc,chciałempokazaćfilozofówjakoosobypiszące,realizu-
jącesiebiewpisaniuiwyrażająceswojepoglądypoprzezteksty–
jakopisarzy6.
