Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mowypolitykówaprawoautorskie
jestjedyniesądrozpoznającydanąsprawę.Niesąnimnatomiastzwiązaneosobytrze-
cie.Wtakiejsytuacjimogąpowstaćliczneproblemyprawnezwiązanezidentyfikowa-
niemjakoautoraprzemówieniaosoby,którajestznimutożsamianajedyniepoprzez
użytyznanypseudonim.Wydajesię,żewówczasniepowstajeobowiązekprzewidziany
wart.34pr.aut.wymienieniaimieniainazwiskatwórcytakiegoprzemówienia.
Należyjednakzauważyć,żedomniemanieokreślonewart.8ust.2pr.aut.nie
jestklarowne.Dzielisięononiejakonadwieczęści.Pierwszaczęśćdotyczysytuacji,
gdymamydoczynieniazegzemplarzamiutworu.Wówczasdoprzyjęciadomniemania
koniecznejestwskazanieautorazimieniainazwiska.Druga–gdydopodaniaautor-
stwadochodziwinnysposóbwzwiązkuzrozpowszechnieniemutworu.Wdoktrynie15
jednakwyraźniesięwskazuje,żedomniemaniebyciatwórcąjestzwiązanetylkozujaw-
nieniemjegonazwiska.Zuwaginabudowęart.8ust.2pr.aut.poglądtenwydajemi
sięjednakwątpliwy.Wświetlebowiembrzmieniategoprzepisudomniemaniełączysię
bądźzpodaniemnazwiska,bądźzujawnieniemautorstwawjakikolwiekinnysposób.
Conajwyżejmożnamoimzdaniembronićtezy,żewprzypadkugdywystępująegzem-
plarzeutworu,wówczaskoniecznejestujawnienienazwiska,abypowstałodomnie-
manieautorstwa,awsytuacji,gdyniemamydoczynieniazegzemplarzami,można
ujawnićautorstwowinnysposób.Wtakiejsytuacjikoniecznebędziewięcprawid-
łoweidentyfikowaniesamegoegzemplarzajakomaterialnegonośnika(książki,płyty).
Nieodnosisięwięctopojęciedotychutworów,którewystępująwsieci.Wprzy-
padkumówwygłaszanychprzezpolitykówbędziemiałozastosowaniedomniemanie
wynikającezpodaniaautorstwadowiadomościpublicznejwjakikolwiekinnysposób
wzwiązkuzrozpowszechnieniemutworu16.
Wdoktrynie17zgodnietwierdzisię,żedomniemanieautorstwanieskutkujejedno-
cześniedomniemaniemposiadaniaprawautorskichprzezosobęujawnionąjakotwórca,
awięcnabywcatakichprawniemożepowołaćsięnaart.8ust.2pr.aut.,wykazując,
żenabyłprawaautorskiewdobrejwierze.Moimzdaniemnależyjednakstwierdzić,że
skutkujetoprzyjęciemdomniemaniawzakresieistnieniaautorskichprawosobistych
narzeczosoby,którajestujawnionajakotwórcadzieła.Ujawnionezostajebowiemjej
autorstwo,awięcistnieniewięzi,jakałączyjązutworem.
ZdaniemJ.BartyiR.Markiewiczawsytuacjitwórczościtzw.ghostwritterów,
awięcm.in.osób,którepisząprzemówieniadlapolityków,ndochodzidoprzeniesienia
wszelkichautorskichprawmajątkowych,przyrównoczesnymzrzeczeniusięwykonywa-
niaprawautorskichosobistych.Podobnieodnieśćsiętrzebadowkładughostwrittera,
gdyzokolicznościbędziewynikać,żejestwspółtwórcądanegodzieła,anietwórcą
wyłącznym”18.Niemogęzgodzićsięzzaprezentowanympoglądem,gdyżniemapod-
stawyprawnejwprzepisachustawyoprawieautorskimiprawachpokrewnych,ajedynie
wprzyjęciu,żejesttojakiśzwyczaj.Tymniemniejkwestiatawymagadalszejanalizy.
15TakJ.Barta,R.Markiewicz[w:]Prawoautorskieiprawapokrewne.Komentarz,red.J.Barta,
R.Markiewicz,Warszawa2010,art.8.Wydajesię,żetakiestanowiskoprezentujerównieżD.Fli-
sak[w:]Prawoautorskieiprawapokrewne.Komentarz,red.D.Flisak,Warszawa2015,art.8.
16Zob.natentematodmiennieD.Flisak[w:]Prawo,art.8.
17J.Barta,R.Markiewicz[w:]Prawo,art.8;D.Flisak[w:]Prawo,art.8.
18J.Barta,R.Markiewicz[w:]Prawo,art.8.
99
