Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ElżbietaCzarny-Drożdżejko
stworzenia,abywywarłoonościśleokreślonypolitycznyefekt.Stądkażdeużytesłowo
jestistotne,aniekiedynawetważnejestzawieszeniegłosuwodpowiednimmomencie.
Przemówieniabędąwięcraczejefektempracywieluosób,np.członkówbiurapraso-
wego,komitetuwyborczego,biuraPR-u.Jednakniejestwykluczone,żepolityksamo-
dzielniebędziejekonstruował.Wniektórychprzypadkach,gdytopracownicyjakiegoś
biuraprasowegoczykancelariizajmująsiętworzeniemprzemówień,wgręmożewejść
zastosowanieprzepisudotyczącegoutworówpracowniczych,doktórychwokreślonych
przypadkachautorskieprawamajątkowebędzienabywałpracodawca,którymmoże
byćnp.przedsiębiorstwo,kancelaria,sądczyinnainstytucja.
Niewątpliwiejednakprawabędąsięnależećprzedewszystkimtwórcytakiegoprze-
mówienia.Cociekawejednak,topolitykjestodbieranyprzezspołeczeństwojakoautor
twórcaprzemówienia.Należysięwięczastanowić,czypowstajewtakichokolicznoś-
ciachdomniemaniejegoautorstwa.
Zgodniezart.8ust.2pr.aut.domniemywasię,żetwórcąjestosoba,którejnaz-
wiskowtymcharakterzeuwidoczniononaegzemplarzachutworulubktórejautorstwo
podanodopublicznejwiadomościwjakikolwiekinnysposóbwzwiązkuzrozpo-
wszechnianiemutworu.Wprzypadkuprzemówieńonekomunikowaneogółowi
bezpośrednioprzezpolityka,zazwyczajprzywykorzystaniuróżnorodnychmediów.
Politykniemówi,żetoonjestautoremtakiegoprzemówieniaczywypowiedzi.Onje
poprostuwygłasza.Powstajewięcwątpliwość,czyjesttopodanieautorstwadopub-
licznejwiadomościwinnysposóbwzwiązkuzrozpowszechnieniemutworu.Wydaje
się,żenależyprzyjąć,takiedomniemaniepowstaje,gdyżpolitykznanyjestzimienia
inazwiska,cowięcejwkomentarzachspołeczeństwoodnosiwygłoszonesłowabez-
pośredniodoniego,oceniasięianalizujejegopoglądy.Przemówieniejestwięciden-
tyfikowaneściślezosobągowygłaszającą.Stądwydajemisię,żemożnaprzyjąć,
zmomentemrozpowszechnieniaprzemówieniapowstajenarzeczpolitykadomniema-
nieautorstwa,czyonsamtegochce,czyteżnie,ibezwzględunafakt,ktofaktycznie
daneprzemówienienapisał.Cociekawe,domniemanietobędzieoddziaływaćnietylko
wsytuacjachsporusądowego,alewywieraonorównieżskuteknawszystkieosobytrze-
cieposługującesięwsferzepublicznejtakimprzemówieniem,nawetjeżelizgórywia-
domo,żedanegoprzemówienianienapisałpolityk.Każdaosobatrzeciabędziemusiała
stosowaćsiędotegodomniemania,przyjmując,żetwórcąprzemówieniajestosoba,
którejautorstwopodanodopublicznejwiadomościwzwiązkuzrozpowszechnianiem
utworu.Takieautorstwomazostaćujawnionenwjakikolwiekinnysposób”,atoozna-
cza,żeniemusizostaćpodaneimięinazwiskobezpośrednioprzedlubpowygłoszeniu
przemówienia.Wystarczającejestposłużeniesięobrazemdanejosoby.Jeżelizkolei
przemówieniezostałopierwotnierozpowszechnionewformieegzemplarzy,np.druko-
wanejgazety,tokoniecznejestujawnienieimieniainazwiskapolityka,abymożnabyło
skorzystaćzdomniemaniaprawnegoprzewidzianegowart.8ust.2pr.aut.Wrazie
bowiemposłużeniasięjakimśpseudonimem,przezwiskiemokreślającymdanegopoli-
tykaconajwyżejmogązaistniećwarunkidoprzyjęciadomniemaniafaktycznego.
Zgodniezart.231k.p.c.sądmożeuznaćzaustalonefaktymająceistotneznaczenie
dlarozstrzygnięciasprawy,jeżeliwniosektakimożnawyprowadzićzinnychustalo-
nychfaktów(domniemaniefaktyczne).Jednakdomniemaniemfaktycznymzwiązany
98